سیم کشی هوایی
مقدمه :
انرژی الکتریکی تولید شده در نیروگاه برقی ،توسط سیمهای هوایی و یا کابلهای زمینی و فشار قوی به محلهای مصرف هدایت می شود . در این مورد سیم کشی هوایی ارزانتر و مناسبتر است .
ولتاژهای فشار قوی در پست های ترانسفورماتور داخل شهر معمولاً به ولتاژ 230/ 400 ولت تبدیل شده و از آنجا توسط سیم های هوایی و یا کابلهای زمینی فشار ضعیف به مصرف کننده رسانده می شود .
در شهرهای برای رعایت مسائل حفاظتی و تا قدری مسئله زیبایی بهتر است که از سیستم گرانتر یعنی کابل کشی زیرزمینی جهت رساندن انرژی به مصرف کننده ها استفاده نمود . ولی در روستاها و شهرهای کوچک می توان از سیستم ارزانتری (سیم کشی هوایی) استفاده کرد . سیم کشی هوایی در داخل محلات معمولاً برای ولتاژ 250 ولت (بین فاز و زمین ) می باشد .
در این پروژه به شرح مواد و وسائل مورد مصرف و همچنین نکاتی که باید در سیم کشی هوایی رعایت شوند ، می پردازیم .
سیم های هوایی :
جنس سیمهای هوایی معمولاً از مس بوده و در مواردی نیز از آلومنیوم استفاده می شود . سیمهای آلومینیومی بایستی دارای 5/99 % درصد آلومینیوم خالص باشند .این در صد خلوص باعث جلوگیری از خورده شدن و از بین رفتن سیم می شود . به غیر از این نوع ،سیم دیگر نیز از جنس آلومینیوم و یا آلیاژ مرغوب مصرف می شود .که به نام آلدری (aldrev) معروف است و از 7/99 % درصد آلومینیوم خالص و تقریباً 5% 0 سیلیسم و کمتر از 3% 0 آهن تشکیل شده است . استحکام، خاصیت انبساط و دوام سیم آلدری به طور نسبی بالا می باشد . این سیم در مقابل خوردگی درست مانند آلومینیوم خالص مرغوب ، مقاوم می باشد . برای فواصل زیاد تا 45 متر از سیمهایی از جنس دیگر که قدرت تحمل آن 228 کیلو پوند می باشد ، استفاده می شود. با استفاده از برنز ، مس ، فولاد ، آلومینیوم می توان سیمهای هوایی را با مقاطع کوچکتر از 6 میلیمیتر مربع ساخته و مورد استفاده قرار داد ، سیمهای مسی را می توان از یک رشته و یا چند رشته به هم تابیده شده جدول (1-4)ساخته ولی استفاده از سیمهای مسی یک رشته تا سطح مقطع 16 میلیمتر مربع مجاز بوده و برای سطح مقطع بیشتر از آن بایستی حتماً چند رشته ساخته شوند . سیمهای آلومنیوم بایستی همیشه چند رشته باشند
| |
سطح مقطع برحسب mm2 |
| سیم آلدری سیم فولادی سیم آلومینیومی سیم مسی |
| 152 |
160 |
147 |
184 |
50 |
| 186 |
203 |
195 |
242 |
70 |
| 232 |
205 |
245 |
306 |
95 |
| 271 |
300 |
285 |
356 |
120 |
| 314 |
346 |
338 |
423 |
150 |
| 358 |
384 |
375 |
470 |
185 |
| 415 |
458 |
435 |
545 |
240 |
| 492 |
531 |
518 |
648 |
300 |
حداقل سطح مقطع - حداقل سطح مقطع برای سیمهای هوایی از جنس مسی 6 میلیمتر مربع می باشد . استفاده از این مقطع در مواردی مجاز می باشد که فاصله تیرهای نگهدارنده از 45 متر بیشتر نشود . برای فواصل بیشتر از 45 متر بایستی حداقل سطح سیم 10 میلیمتر مربع باشد . بجای سیم مسی 6 میلیمتر مربع می توان از سیم آلومینیومی 16 میلیمتر مربع و بجای سیم مسی 10 میلیمتر مربع از سیم آلومینیومی 25 میلیمتر مربع استفاده نمود . ولی قانوناً حداقل سطح مقطع سیمهای آلومینیمی مورد استفاده 25 میلیمتر مربع می باشد .
مشخصات کلی :
1- وزن مخصوص 8/9kp/dm3
2- ضریب قابلیت هدایت 56m/ mm
3- ضریب انبساطی حرارتی 17*10 /0c
4- ضریب افزایش مقاومت در اثر حرارت 0/0039 /0c
مقره ها
سیمهای شبکه برق بوسیله وسائل عایقی که آنها را مقره می نامیم از لحاظ الکتریکی از یکدیگر و همچنین از پایه ها و تجهیزات نگهدارنده آنها (جا مقره ای یا اتریه) مجزا می شوند .
برای تعیین اینکه عایقی مقره قابل استفاده هست یا نه خواص مکانیکی و الکتریکی آنرا در نظر گرفت . معمول ترین ماده عایق جهت مقره ها شیشه و چینی است . این دو ماده معایب نیز دارند . چینی قادر به تحمل فشارهای زیاد است اما اگر نیروی کششی بر آن اعمال نمائیم می شکند یعنی عایق مقره بکار می بریم باید توجه داشته باشیم که نیروهای وارده بر آن نیروی فشار باشد نه کششی . این مطلب به طور کلی در مورد شیشه نیز صادق است با اینکه مقره های شیشه ای برای ولتاژ های پائین مناسب اند ، اما چنینی به علت در دسترس بودن آن ، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد . چینی در مقایسه با شیشه دارای دو مزیت و برتری می باشد .
1- در مقابل تغییرات حرارتی بیشتر از شیشه مقاومت می نماید یعنی در مقابل درجه حرارت خیلی بالا یا خیلی پایین ، مقره چینی نمی شکند.
2- چینی به شکنندگی شیشه نیست و در حین نصب و انتقال بسادگی شکسته نمی شود .
بر اساس مطالبی که گفته شد انواع مقره هایی که در خطوط بکار می رود دارای مشخصات مخصوص می باشند از میان انواع مقره های چرخی ، سوزنی و بشقابی را نام برد که مقره های بشقابی بسته به نحوه قرار گرفتن آنها در شبکه ، مقره آویز و یا مقره کششی نیز نامیده می شوند . اما در میان تمام آنها اخیراً در شبکه های فشار ضعیف 400 ولتی تنها از مقره های چرخی استفاده می شود ، به شرح این نوع مقره های چرخی استفاده می شود، به شرح این نوع مقره می پردازیم .
الف - مقره های چرخی یا قرقره ای : مقره های چرخی در حال حاضر در ایران مورد مصرف دارند که شامل چند نوع می باشند که اختلاف آنها در اندازه و قدرت عایقی آنهاست . ما در اینجا تنها از دو نمونه آن نام می بریم که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .
نمونه اول : این مقره از چینی قهوه ای براق ساخته می شود و چنانچه در شکل 4 دیده می شود طول آن 54 میلیمتر و قطر خارجی آن 1/57 % میلیمتر و دارای یک سوراخ به قطر5/17 % میلیمتر برای میله مقره می باشد . شعاع شیار آن برای عبور سیم 1/11% میلیمتر خواهد بود و دارای خصوصیات الکتریکی زیر می باشد. ولتاژ جرقه در هوای خشک 20 کیلو ولت و ولتاژ جرقه در هوای مرطوب 8 کیلو ولت .