مقدمه
درقصه ی آفرینش حضرت آدم علیه السلام آمده است که ((چون ملک تعالی خواست که آدم را بیافریند جبرییل را بفرستاد تا از زمین خاک گیرد.جبرییل ارش خاک از زمین برگرفت.آنگاه حق تعالی بارانی بفرستاد تا آن گل سرشته شد و آدم را بیافرید چنانکهخواست ودانست وجسد او را به صورتکرد به کمال قدرت خود))
قدر مسلم آن است که انسان سرشتی از((خاک))و((آب))دارد و بقا او بستگیبه این دوعنصر
خدادادی وحیاتی است.
من دراین تحقیق به بیان موضوعات اب و موضوعات مرتبط(اب وخاک اب وپوشش گیاهی و...) و به خصوص بحران اب پرداخته ام .امید وارم مطالب من در ای تحقیق مورد توجه شما خواننده گرامی قرار بگیرد وگا می در راه پیشرفت وابادی کشورم ایران برداشته باشم .
اب در زندگی روزانه
وجود هر گونه حیات، متکی به وجود آب است. آب در بیشتر فرایندهای متابولیسمی بدن، نقش حیاتی دارد. هنگام گوارش غذا، مقادیر قابل توجهی آب مورد استفاده قرار میگیرد.تقریباً 70 درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد. برای عملکرد درست، بدن ، روزانه به 1 تا 7 لیتر آب نیاز دارد البته این میزان آب به مقدار فعالیت بدن ، دمای هوا ، رطوبت و دیگر عوامل بستگی دارد. آب از طریق ادرار ، مدفوع ، تعریق و همچنین از طریق بازدم به شکل بخار آب دفع میشود.
بدن انسان به آبی نیاز دارد که نمک یا ناخالصی های دیگر ( مثل باکتری یا دیگر عوامل بیماریزا و یا مواد شیمیایی) نداشته باشد. البته برخی مواد محلول در آب طعم و مزه آن را بهتر هم میکند. امروزه ، با توجه به رشد روز افزون جمعیت ، میزان سرانه آب آشامیدنی کاهش یافته است.
راه حل های تحت بررسی، تولید بیشتر آب ، بهبود توزیع و جلوگیری از هدر رفتن آن میباشد.
منبع کمیاب
در بسیاری از کشورها ، آب نوعی منبع استراتژیک محسوب میشود. بسیاری از جنگها از جمله جنگ 6 روزه در خاور میانه، بر سر به دست آوردن منابع آبی بیشتر صورت گرفت. البته کارشناسان، مشکلات بیشتری را هم پیش بینی میکنند که بدلیل رشد جمعیت، آلودگی آب ها و گرم شدن زمین حادث میشود
اب اشامیدنی
آبهای آشامیدنی را از چشمه ها ، قنات ها و یا چاه ها استخراج میکنند. بنابراین ، برای تولید بیشتر آب ، میتوان چاههای بیشتری ساخت. باران و دریا هم از دیگر منابع آبی هستند که البته به عنوان آب آشامیدنی مناسب نیستند. این گونه آبها را باید تصفیه نمود. روش های معروف تصفیه آب ، تقطیر و جوشاندن میباشند.
مهم ترین بحران آب خشکسالی
آب یکی از بزرگتری چالشهای قرن حاضر بشریت است که می تواند به انقلاب آب منجر شود. چالش آب (فاصله یا خلا) بین توان تامین و نیاز مصرف است که لاجرم در طول زمان رو به افزایش است، زیرا از یک سو منابع آب محدود و محدودتر میشود و همه ساله بخش قابل توجهی از منابع محدود آب به علت کیفیت از اولویت مصرف خارج می شود که نمود بارز آن فاضلابهای شهری و صنعتی و پابهای کشاورزی است که در موارد زیادی این تغییر کیفیت عامل تهدید کننده برای تغییر کیفیت منابع آب سالم نیز هست. از سوی دیگر مصارف و تقاضای آب همواره رو به فزونی میرود.
انسان هر چه بیشتر رموز طبیعت را می گشاید، به قانونمندیهای بینظیر آن پی می برد. دخالت در این چرخه منظم بدون در نظر گرفتن عواقب آن می تواند محدودیتهای منابع آب و چگونگی استفاده از آن را محدودتر کند. خشکسالی و کم بارندگی نیز از جمله عوارضی است که با دخالت مطالعه نشده انسان در طبیعت محدودیت منابع آب را تشدید میکند.
عدم توزیع مناسب بارندگی، کاهش بارندگیهای سالیانه به نسبت میانگین بلند مدت (خشکسالی) از جمله عوامل و عوارضی است که ر قانون طبیعت وجود دارد و به نسبت نیاز انسان شدت و ضعف آن نمایان می شود. بنابراین باید به اصل محدودیت منابع آب در عمل اعتقاد پیدا کرد و به فاکتور خشکسالی به عنوان واقعیتی که اتفاق میافتد حدود و ثغور آن را شناسایی و برای کاهش تبعات آن برنامهریزی کرد.
آب چالش بزرگ آینده
با توجه به مواردی که اعلام شد و مطالبی که به دنبال میآید، تردیدی باقی نمیماند که آب یکی از بزرگتری چالشهای پیش روی بشر است، زیرا:
- خلا بین منابع آب و تقاضای انسان برای دستیابی به آن رو به تزاید است.
- منابع آب مواره محدودیت داشته و با تغییر در کیفیت به سوی حدودیت بیشتر پیش میرود.
- توزیع بارندگی بر روی کره زمین نامتوازن است.
- افزایش حجم فاضلابها و پسابها بر محدودیت منابع آب میافزاید.
- برداشت بیش از حد از سفرههای آب زیرزمینی این منابع ارزشمند را با تحلیل جدی مواجه کرده است.
- رشد خدمات جانبی و مواد غذایی و دیگر محصولات، نیاز به آب را همواره افزایش میدهد.
- عدم توان و توازن مالی و مبانی تعرفهای برای اجرای به موقع پروژههای تامین و تقاضای آب، غالب راهکارهای اندیشیده شده را با تاخیر و عدم کارآیی مواجه میسازد.
- در بین وامل تشدید کننده چالش بزرگ آب نقش جمعیت بسار حایز اهمیت است.
رشد جمعیت مهمترین عامل تشدید کمبود آب
رشد جمعیت در مصارف مستقیم و غیر مستقیم آب عامل بسیار مهمی است.
- جمعیت جهان طی 50 سال اخیر از 5/2 به 6 میلیارد نفر افزایش یافته است.
- میانگین پتانسیل سرانه آب در 50 سال اخیر 58% کاهش یافته است.
- سالانه 30 میلیون نفر به جمعیت بهره گیرنده از آب در جهان اضافه می شود
این ارقام نشانگر اثرات عمیق رشد جمعیت جهانی بر منابع آب مصرفی است، با این روند مصرف در پایان قرن حاضر، در صورت عدم چارهجویی اساسی در بخش مدیریت تقاضا، نسل های آتی با بحران عظیم آب شیرین و کاهش شدید سهم سرانه آب روبرو خواهند شد.
در کشور ما نیز وضع به راتب حادتر است. جمعیت حدود 6 میلیون نفری کشورمان طی 45 سال اخیر به حدود 65 میلیون نفر افزایش یافته است و در طول این دوره میانگین پتانسیل سرانه آب حدود 90% کاهش یافته است.
این روند اگر چه در استانهای مختلف کشور متفاوت است لیکن میانگین بسیار کم سهم سرانه در کشور نشانه چالش پیش رو است.
جمعیت کلان شهر فعلی تهران نیز که در سال 1200 حدود 30 هزار نفر بوده است و در سال 1330 به حدود 75 میلیون نفر رسیده و در حال حاضر به 7 میلیون نفر افزایش یافته است، سرعت رشد جمعیت کاهش پتانسیل سهم سرانه آب را به دنبال داشته است. این کاهش سهم سرانه با پذیرش اندکی خطا حدود 78% است به گونه ای که از نظر معیارهای جهانی این شهر در طیف شهرهای دارای بحران اب می باشد.
پیام های صرفه جویی :
بیش از 70% سطح کره زمین از آب پوشیده شده . این آبها به سه شکل مایع ، جامد و گاز در سطح زمین پراکنده اند . اما بیش از 90% این آبها بطور مستقیم قابل شرب نیستند .
آب بی نهایت مهم و ضروری است . حتماً می دانید که بیش از 60% بدن انسان را آب تشکیل می دهد ( به شکل خون ، بزاق ، عرق ، ادرار ، آب میان بافتی و . . . . . ) انسان ، برای ادامه حیات و زندگی خود به شدت به آب نیاز دارد و به آن وابسته است
مصارف آب :
مهمترین استفاده آب ، برای موجودات زنده ، نوشیدن است . هر انسان بطور متوسط تقریباً 60000 لیترآب در طول زندگی خودش می نوشد ، اهم سایر مصارف آب را می توان به شرح ذیل بر شمرد :
* پخت و پز
* شست و شو
* استحمام و بهداشت
* ساختمان سازی
* رشد گیاهان
* صنعت
* حمل و نقل
* تولید نیرو
* گرم کردن خانه ها و اطفاء حریق
* تفریح و سرگرمی ( ماهی گیری ، شنا ، ورزشهای آبی مثل قایق رانی ، موج سواری و یا واتر پلو ، تفریح در سواحل رودخانه ها و . . . . )
* رشد و پرورش ماهیها و حیوانات آبزی که بخشی از خوراک ما را تشکیل میدهند
و . . . .
----------------------------------------------------
تنوع مصرف آب و در نظر گرفتن اینکه در صد کمی از آبهای موجود در سطح کره زمین را میتوان مورد استفاده قرار داد ، و شرایط آب و هوائی خاصی که هر چند وقت یک بار ، پیش می آید ضرورت صرفه جوئی در مصرف
این مایه حیات و مصرف بهینه آب را دو چندان می سازد . عمده ترین راهکارهای مصرف بهینه آب در بخش خانگی عبارتند از
- موقع مسواک کردن شیر آب را باز نگذاریم
- موقع شامپو زدن سر در هنگام استحمام شیر آب را ببندیم
- ضمن رعایت بهداشت مدت زمان دوش گرفتن در حمام را کوتاه کنیم
- برای آب دادن به درختان و بوته ها و گلها از روش آبیاری قطره ای استفاده کنیم
- در ساعات گرم روز باغچه ها را آبیاری نکنیم
- بهتر است برای شستن سبزی ها ابتدا آنها را در ظرفی خیسانده و سپس آب بکشیم
- به هنگام شستن رخت ها لباس شوئی ر ا پر از لباس نموده ( با ظرفیت کامل ) و بعد استفاده کنیم
- بجای شستن خود رو با شلنگ آب ، از چند سطل آب استفاده کنیم
- شیرها و اتصالات آب را به طور مرتب کنترل کرده و از نشتی آن جلوگیری کنیم
- برای نظافت حیاط به جای شلنگ آب بهتر است از جارو استفاده کنیم
- گل و گیاهی که برای رشد به آب کمتری نیاز دارند در باغچه ها بکاریم
- برای جلوگیری از به هدر رفتن آب ، لوله های آب گرم را عایق بندی کنیم
- به کودکان آموزش دهیم که شیر آب مدرسه و منزل را محکم ببندند تا آب هدر نرود
- زمانی که با خانواده به مسافرت میرویم حتماً شیر فلکه بعد از کنتور آب را ببندیم
- تعویض واشر شیر آب برای جلوگیری از چکه کردن آب کار دشواری نیست
- نصب کولر در سایه و استفاده از پوشش مناسب باعث صرفه جوئی زیادی در مصرف آب میشود
- هیچگاه بدلیل اینکه فرد دیگری مسئول پرداخت آب بها است آب را هدر ندهیم
- هنگام احداث ساختمان از کارگران ساختمان بخواهیم از آب تصفیه شده استفاده نکنند
- با تعمیر و تعویض شناورهای کولر و مخازن از به هدر رفتن آب جلوگیری کنیم
- از باز گذاشتن بیهوده شیر آب خودداری کنیم
در حال حاضر سه مورد استفاده اساسی از آب شامل مصارف " کشاورزی " صنعتی و تولید نیرو" و " شهری " می باشد که روز بروز در حال افزایش است .
برابر آمار ، میزان آب مصرفی کشور عزیزمان ، ایران ، در سال 1340 حدود 40 میلیارد متر مکعب بوده . این رقم در سال 1376 به حدود 83 میلیارد متر مکعب ( تقریباً 2 برابر ) رسید و پیش بینی می شود که تا سال 1400 مقدار آبهای مصرفی ایران در تمامی زمینه ها به ترتیب زیر باشد :
افزایش آب شرب 25/2 برابر خواهد شد
آب مورد نیاز صنایع 8/3 برابر خواهد شد
آب مورد نیاز بخش کشاورزی و پرورش آبزیان به 2 برابر برسد