تحقیق مقاله راه های نفوذ استعمارگران

استعمار واستلای بیگانگان رامهمترین سّد راه اتحّاد جهان اسلام مى دانست واز رژیم هاى استبدادى ودست نشانده، متحجران وظاهر گرایان, غربزدگان و عالمان دربارى به عنوان ایادى استعمار یاد مى کرد.

آنچه که براى جامعه اسلامى درد آور بود، حاکمیت انسانهاى مستبد و خود رأى بود. گفتار آنان، در هر شرایطى، چه در حال غضب و چه خوشى، حکم قانون را داشت.مردمان، وظیفه‏اى جز اطاعت بى چون و چرا نداشتند. سیّد جمال، عامل اساسى این شوم بختى را در دو حادثه بزرگ که در جهان اسلام رخ داد و مسلمانان گرفتار آن شدند، مى‏داند:یکى حمله بنیان بر افکن و ویرانى آفرین مغولها و دیگرى، تهاجم خانمانسوز اروپاییان.ایشان بر این نظرند که این دو حادثه بزرگ شیرازه امت اسلامى را از هم گسیخت و زمینه را براى حکام نا اهل و بد کنش آماده کرد:« در اثر این دو حادثه مهم، حکومتهاى گوناگون در میان مسلمانان پدید آمد، امور به دست نا اهلش افتاد. کسانى که از سیاست اطلاعى نداشتند، امر حکومت را قبضه کردند. این بود که امرا و حکام آنان در اخلاق و طبیعت، به منزله میکروبهاى فساد و تباهى بودند و طبعاً این قبیل حکام و امرا، خود وسیله جلب مشقات و بلاها براى جامعه مسلمین شدند. در نتیجه، ناتوانى بر آنان مستولى گردید و مفاسد اخلاقى و اجتماعى پدید آمد. »[1][1]

سیّد جمال الدین، از زبونى و ذلت زمامداران ممالک اسلامى شرمنده و در رنج بود.مى‏گفت:« ترس از بیگانگان بر وجود آنان مستولى شده و یأس، بیش از امید، بر روح آنان غلبه کرده است. »[2][2] برخى از حکام بلاد اسلامى، چنان وابسته شده بودند که کارهاى سیاسى، انتظامى و دفترى خود را به بیگانگان وا مى‏گذاردند. کارهاى سرّى کشور و حتى حمایت از جان و خانواده حکّام را بیگانگان انجام مى‏دادند.[3][3] سیّد جمال الدین، این درد را با تمام وجود حس کرده بود و خطاب به زمامداران اسلامى چنینن مى‏گوید:« اى زمامداران بزرگ! چه شده شما را با بیگانگان. شما آنان را دوست دارید، امّا آنان شما را دوست ندارند. نیت و غرض آنها را دریافته‏اید و شکى در آن باقى نمانده است. اگر به شما و ملت شما بدى برسد، غمگین نمى‏شوید و اگر براى شما خوبى نصیب گردد، خرسند نمى‏گردند».[4][4]

سیّد، در تاثیر استعمار در سقوط وتلاش دولتهاى مستقل ومقتدردر تاریخ مى نویسد: «دولتهاى مقتدر سقوط نکردند واز بین نرفتند، مگر با دخول بیگانگان به آن کشورها وگماردن آنهابر کارهاى مهّم مملکتى، زیرا در تاریخ همه دولتهاى منقرض شده آثارى از دخالت بیگانگان به چشم مى خورد.»[5][5]

سیدجمال‏الدین با اظهار درد و تأسف وضع فلاکت‏بار مسلمانان آن‏روز را چنین بیان مى‏کند:«من براى گذشتگان مسلمین گریه مى‏کنم و به خاطر متقدمین نوحه سرایى مى‏کنم، کجا هستید شما اى مردان رحمت و صاحبان تعصب و شفقت؟ کجا هستید اى مردان مظاهر مروت و انصاف، اى نیرومندان بزرگ؟ کجا هستید اى فرزندان نجابت و بزرگى و اى حامیان مظلومان در مواقع سختى وشدت؟ کجا هستید اى بهترین امت که براى عبرت جهانیان پدیدآمدید تا مردم را به نیکى و احسان امر کنید و آنها را از زشتى‏ها بازدارید؟ کجا هستید اى بزرگان با اصل ونسب که براى اجراى عدالت تلاش مى‏کردید و انصاف را رعایت مى‏نمودید، از روى حکمت و دانش حرف مى زدید؟ کجا هستید اى بنیان‏گذاران امت نیکو؟ آیا از روزنه گورهاى خود به کارهاى فرزندان خود که بعد از شما کرده‏اند نگاه نمى‏کنید؟ به آن بلاهایى که فرزندان و همدینان شما گرفتار شده‏اند نظاره نمى‏کنید؟ نمى بینید که از سنّت شما منحرف شده‏اند، از راه شما بیرون آمدند؟ درنتیجه، راه راست شما را گم کردند به چندین فرقه و شعب تقسیم شدند تا این‏که ضعف و سستى طورى آنها را فراگرفته که دل‏ها از تأسف به حال آنان آب مى‏شود، جگرها از غم و اندوه آنان مى سوزد، شکار بیگانگان شده‏اند».[6][6]

سید جمالدین همیشه سعی می گرد تا کشورهاى اسلامى را از زیر یوغ وسلطه اروپاییان و استعمار بیگانگان نجات دهد ومسلمانان را به همبستگی وحدت دعوت کند تاهمه در زیر سایه قرآن ویک حکومت که بر اساس حکم قرآن برآن حاکم با شد به وجود آورد .سیّد به خوبى مى دانست که درمر حله نخست باید هویت استعمارگران را بشناسد و به مردم ابلاغ کند از این روى، وى همه تلاش وتوان خود رادر راه شناساندن چهره واقعى استعمارگران و ترفندهاى آنان به مسلمانان به کار گرفت. استعمارگران در لباس فرشته وباداعیه نجات وآبادانى به سرزمینهاى اسلامى وارد شد ولطمات سنگینى رابر پیکر حیات اجتماعى ومعنوى مسلمانان وارد آورد.به طورى که بسیارى از ریشه هاى دینى, سیاسى واقتصادى مسلمانان راقطع کرد. روز به روز بر نفوذ استعمار، در کشورهاى اسلامى افزوده مى شد.سیّد در چنین موقعیتى فریاد بر آورد: «یا للمصیبه!یا للرزیه! این چه حالت است؟ این چه فلاکت است. مصر وسودان وشبه جزیره برزگ هندوستان را که قسمت بزرگى را ممالک اسلامى است, انگلستان تصرف کرده. مراکش، تونس والجزائر را فرانسه تصاحب نموده.جاوه وجزائر بحر محیط راهلند مالک الرقاب گشته. ترکستان غربى وبلاد وسیعه ماوراء النهّر وقفقاز وداغستان راروس به حیطه تخیر آورده. ترکستان شرقى راچین متصرف شده واز ممالک اسلامى جز معدودى بر حالت استقلال نمانده اینها نیز در خوف وخطر عظیم اند.»[7][7]

سید جمال مبارزه گسترده با استعمار گران را ازاصلى ترین ومهمترین تکالیف مسلمانان جهان مى دانست  وبراى مبارزه با استعمار تلاش وسیع وهمه جانبه اى را آغاز کرد. دعوت به جهاد، تقویت بنیه علمى وفنى مسلمانان، تبیین چهره حقیقى اسلام،تشدید رقابتهاى دول استعمارگر، استمداد از عالمان دینى، مبارزه با غربزدگان وملاقات با رجال سیاسى ومذهبى جهان اسلام وطرح اتحاد جهان اسلام، در رأس برنامه هاى وى بود.[8][8]

باهجوم گسترده استعمار گران به کشورهاى اسلامى سید تنها راه چاره را اتحّاد وهمبستگى جهان اسلام در برابر استعمار گران دانست ودر این راه، به تلاش وکوشش بر خاست:«فالشرق الشّرق،فخصصت جهاز دماغى لتشخیص دائه، وتحرّى دوائه، فوجدت أقتل ادوائه داء انقسام اهله، وتشتت آرائهم، واختلافهم على الاتحاد، واتحادهم على الاختلاف، فعملت على توحید کلمتهم وتنبیههم الخطر الغربى المحدق بهم.» [9][9]سازمان مغز واندیشه خود رابه تشخیص درد اصلى شرق وجستجوى درمان آن اختصاص دادم. دریافتم که کشنده ترین درد شرق، جدایى افراد آن از یکدیگر وپراکندگى اندیشه هاى آنان واختلافشان بر سر اتحاد و اتحادشان در اختلاف است. پس در راه وحدت عقیده وبیدار کردن آنان نیست به خطر غربى که ایشان رافراگرفته دست به عمل زدم.