1. مدیریت هزینه های خانواده را توضیح دهید؟
اداره درست هزینه های خانواده گرچه برای همه خانواده ها امری لازم است؛ ولی برای خانواده های کم درآمد و فقیر لازم تر از دیگر خانواده هاست. اگر خانواده های پردرآمد، بر اثر مدیریت نادرست هزینه های خانواده، مجبور به اختصاص دادن حجم زیادی از درآمد به هزینه ها می شوند و در نتیجه، کار بیشتر را بر نان آور خانواده تحمیل می کنند، در مورد خانواده های کم درآمد و فقیر مدیریت نادرست هزینه ها، گاه زندگی خانوادگی آنان را از هم می پاشد.
2. امکان جایگزینی کالا ها و خدمات را شرح دهید؟
در مدیریت بخردانه اقتصاد خانواده و به ویژه در خرید و مصرف، کالاها و خدمات، داشتن تصویری روشن از کالاهایی که جایگزین شدنی هم هستند، ضرورت دارد. ممکن است کالاهایی از نظر کیفیت یا بسته بندی و یا اندازه، اندکی از هم متفاوت و یا با عرف مصرف خانواده های پردرآمد همخوان نباشند؛ ولی در عوض دارای تفاوت بهای آشکاری با کالاهای همانند خود باشند. در این صورت برای کاهش هزینه های خانواده، می باید کالاهای ارزانتر را جانشین کالای گرانتر کرد.
3. آسانی رشد هزینه ها را توضیح دهید؟
به کارگیری برنامه ریزی در هنگام افزایش درآمدهای خانواده از افزایش بی رویه هزینه های آن به دلیل افزایش درآمدها جلوگیری می کند. با توجه به روزانه و ضروری بودن مصرف برخی کالاها و خدمات؛ و بلندمدت و غیرضروری بودن برخی دیگر و بسته به دید خانواده و به ویژه میزان درآمد و چگونگی به دست آوردن آن معیارهای مصرف خانواده شکل می گیرد. درآمد هرچه آسانتر و زیادتر به دست آید، ساده تر و تندتر می تواند صرف هزینه های غیرضروری، تجملی و حتی هوسبازی شود.
4. دشواری کاهش هزینه ها را شرح دهید؟
با توجه به اینکه هزینه های جاری یا کوتاه مدت و مصرفی به طور روزمره تکرار می شوند، مشکل ترین بخش مدیریت هزینه ها، مربوط به این هزینه هاست. کاهش این هزینه ها پس از افزایش آن، به ویژه هنگامی که مدت این افزایش زیاد باشد و کاملاً برای خانواده به صورت عادت درآمده باشد، بسیار رنج آور است. مدیریت بخردانه هزینه ها، علاوه بر داشتن برنامه ای برای هزینه های گوناگون، ایستادگی در برابر افزایش هزینه ها و بالا رفتن از نردبان هزینه ها را به دلیل دشواری کاهش آن، نیز لازم دارد.
5. فزایندگی هزینه ها را شرح دهید؟
نیازهای مصرفی هرچه بیشتر و تندتر برآورده شوند، نیازهای گسترده تر و گرانتری را به دنبال دارند. ویژگی فزایندگی میل به خرید و مصرف کالاها، شرایط روانی مناسبی را از نظر افزایش مصرف، پدید می آورد. از یک سو فاصله خرید کالاها کاهش می یابد و مبلغ خرید افزایش و تصمیم گیری در خرید آسانتر می شود و از سوی دیگر به دلیل عدم احساس خرسندی و رضایت مورد انتظار و یا زودگذری این احساس به دلیل سطحی بودنش، خرید جدید، ضرورت می یابد. گسترش فهرست خواسته های مصرفی جدید، زیر تأثیر تبلیغات و یا زیر فشار چشم هم چشمیها، سیر فزاینده پایان ناپذیر باورهای مصرفی جدید، سبب خرید و سپس مصرف آن می شود. گاه شرایط روانی نابخردانه، سرعت ایجاد باورهای مصرفی و خرید را آنچنان افزایش می دهد که دیگر وقت و فرصت کافی برای مصرف کالاها و خدمات خریداری شده برای فرد و خانواده وی باقی نمی گذارد. مدیریت بخردانه هزینه های خانواده با توجه به فزایندگی هزینه ها تصمیم گیری در مورد هزینه ها را باید به گونه ای انجام دهد که تعادل مالی و روانی خانواده در بلندمدت نیز ادامه یابد.
6. ضرورت استقلال نسبی هزینه ها نسبت به درآمدها را توضیح دهید؟
برخی درآمدهای به دست آمده تکرار شدنی نیستند و یا تکرار آنها در آینده پیش بینی پذیر نیست و یا به طور منظم از لحاظ زمانی و از لحاظ میزان آن، قابل تکرار نیستند. به همین دلیل، اگر هزینه های خانواده خود را با اینگونه درآمدها هماهنگ سازیم، برهم خوردن تعادل مالی خانواده قطعی خواهد بود. البته به دلیل پیش بینی ناپذیری درآمدهای استثنایی مذبور، هزینه های روزمره خانواده خودبه خود نمی تواند از آن محل انجام گیرد، ولی ممکن است خریدهایی با آن درآمدها صورت گیرد که الگوی مصرف موجود خانواده را زیر سؤال ببرد. در مورد این گونه هزینه ها، مدیریت بخردانه هزینه های خانواده، حکم می کند که این درآمدها صرف هزینه های روزمره خانواده نشوند، بلکه در صورتی که نیاز کاملاً ضروری برای مصرف آنها وجود ندارد، این درآمدها یا به شکلهای مختلف پس انداز شوند و یا به مصرف هزینه های استثنائی که در زندگی روزمره تکرار نمی شوند، برسند.
7. پس انداز و کمک هزینه های ضروری را توضیح دهید؟
در مدیریت بخردانه هزینه های خانواده، باید درصدی را به پس انداز تک تک افراد خانواده و به ویژه پدر و مادر اختصاص داد و مبالغی را نیز صرف کمک و بخشش به دیگران کرد. خانواده بدون پس انداز، تاب تحمل هزینه های اتفاقی، ناگهانی و ضروری را ندارد و هرچه میزان پس انداز به این گونه هزینه های پیش بینی ناپذیر نزدیکتر باشد، امنیت خاطر بیشتری برای خانواده پدید می آورد.
8. یادداشت هزینه ها که ابزار اصلی مدیریت هزینه ها می باشد را توضیح دهید؟
نوشتن روزانه هزینه ها و جمع هزینه های روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه، افزون بر مشخص کردن میزان هزینه های انجام شده، امکان تحلیل و بررسی خردمندانه آنها را فراهم می سازد. اینکه بیشترین هزینه ها مربوط به خرید کدام کالا و خدمت بوده است و اینکه این هزینه ها تا چه اندازه ضروری و صرفنظر کردنی و یا کاهش ناپذیر بوده اند و آثار آنها بر بودجه خانواده تا چه اندازه بوده است و به کارگیری دیگر معیارهای لازم برای تحلیل هزینه ها، همه در صورت ثبت هزینه ها، ممکن می گردد.
9. هزینه های مسکن را توضیح دهید؟
یکی از مهمترین هزینه های هر خانواده، هزینه های مربوط به خرید خانه است که پیش از خرید خانه، فراهم کردن امکان آن، به میزان اجاره بهای پرداختی بستگی دارد. پس از خرید خانه نیز پرداخت قسطهای اصلی و سود وام دریافتی، تأثیر مستقیمی بر هزینه های خانواده می گذارد. مدیریت بهینه هزینه های خانواده، به دلیل تفاوت در تأثیرگذاری، به نکته های بیشتری در خرید خانه نسبت به اجاره خانه توجه می کند. اشتباه در انتخاب عمل خانه، اندازه خانه و اجاره بهای آن، درباره خانه اجاره ای با سادگی بیشتری می تواند جبران شود، در حالیکه چنین اشتباهاتی در خرید خانه به سادگی قابل جبران نیست و اصلاح اشتباه، هزینه های زیادی را بر خانواده تحمیل می کند.
10. هزینه دید و بازدیدها را توضیح دهید؟
هزینه دید و بازدیدهای خانوادگی نیز با توجه به سنتهای زیبای ما، در صورتی که به سادگی برگزار نشود و بدتر از آن، اگر اجرای این سنتها خود به فضای پر از رقابت تبدیل شود، از هزینه های برهم زننده تعادل اقتصاد خانواده است. مهمانی دادن، دید و بازدید با خویشان، نزدیکان، دوستان و همسایه ها، یکی از شیوه های دلنشین روابط انسانی است که معنی زندگی و بودن می تواند از آن برخیزد و دایره روابط مهرآمیز را از محدوده خانواده کوچک به میدانهای گسترده تری انتقال دهد؛ ولی همین رسم زیبا و دلنشین می تواند به میدان رقابتها و چشم هم چشمیها، وقت گذرانی به بدترین شیوه آن، بدآموزی و اهرم فشار خُردکننده ای بر مدیریت بخردانه هزینه های خانواده بدل شود. اگر مدیریت بخردانه هر خانواده، سطح هزینه معینی را با توجه به درآمدهای هر خانواده، تعداد فرزندان، سن آنان و غیره تجویز می کند، همین دلیل توجه به سطح درآمدهای خانواده هایی که با آنها در دید و بازدید هستیم، از نظر خودداری از وارد کردن فشار مالی بر آنان و یا خجالت زده کردن آنان با هزینه های مصرفی خویش و از جمله هزینه ها میهمانی که می دهیم، بخش دیگری از مدیریت بخردانه اقتصاد خانواده به شمار می آید.
11. مسؤول مدیریت هزینه های خانواده کیست؟
اگر تقسیم کار و اختیارات در خانواده به گونه ای باشد که بدون احساس مسؤولیت همه اعضای خانواده به هزینه کردن بپردازند و یا به مصرف بیندیشند و تأمین همه این هزینه ها را از نان آور و یا نان آوران خانواده توقع داشته باشند؛ و یا فضای روانی در خانواده به گونه ای پدیدار شود که نان آور و یا نان آوران خانواده، خود این گونه بیندیشند، افزون بر وجود بی عدالتی، مهمترین اصل مدیریت که اختیار همراه با مسؤولیت می باشد، پایمال شده است. تقسیم کار بین زن و مرد که اولی به انجام هزینه های خانواده و دومی به تأمین درآمد برای خانواده بپردازد، نمی تواند مانع اجرای این اصل اساسی مدیریت شود که اختیار همراه با پذیرش مسؤولیت است وگرنه خودکامگی ستمگرانه ای در خانه برپا می شود که در اثر روابط پرمهر خانوادگی از بین می رود.