فهمیدن مفاهیم پایه سختافزار. نرمافزار و فنآوری اطلاعات
کامپیوتر در زبانفارسی بهرایانهترجمه شده است و درنگاه اول بهدوقسمت سختافزار و نرمافزار تقسیم میشود
1-سختافزار :منظور وسایل جانبی، قطعات فیزیکی ، مدارها ،دیودها،
2-نرمافزار : منظوربرنامههایی است که سختافزاررابهکارمیاندازد.
دریک نگاه مقدماتی بهسختافزار, میتوان آنرا شامل 5 قسمت دانست:
1-Main Memory “ حافظه اصلی “
2- secondary Memory “ حافظهجانبی “
سختافزار 3-Input Devices “ دستگاههای ورودی “
4-Centeral Processing Unit “ واحد پردازشگرمرکزی “
5-Output Devices “ دستگاههای خروجی”
رابطه بین آنهارا میتوان با نمودارزیرنشانداد:
حافظهجانبی
پردازشگرمرکزی
حافظه اصلی
دستگاه
خروجی
دستگاه
ورود
data
یا دادهها چنین مسیری را طی میکنند:
دادهها از طریق دستگاههای ورودی بهمنظور پردازش وارد میشوند و در حافظه اصلی قرار میگیرند اگر قرار است دادهها بهمدت طولانی در سیستم بماند تا نوبت پردازش آن برسد در حافظه جانبی ذخیره میشود.سپس وقتی نوبت پردازش آن رسید وارد حافظه اصلی شده و از طریق پردازشگر، مورد پردازش قرار میگیرد. نتیجه وارد حافظه اصلی شده و در صورتیکه لازم باشد مدتی در سیستم بماند تا نوبت نمایش آن در خروجی برسد در حافظه جانبی ذخیره میشود..وقتی نوبت نمایش آن رسید به حافظه اصلی منتقل شده و در خروجی نمایش داده میشود.
مقایسه کار کامپیوتر با بدن انسان:
انسان با حواس پنجگانه اطلاعات را دریافت مینماید.(دستگاه ورودی)
آنرا در حافظه خود ذخیره مینماید.(حافظه اصلی)
اگر بخواهد آنرا در مدت طولانی نگاه دارد در دفترچه یادداشت مینویسد(حافظه جانبی)
موقع استفاده از دفترچه یادداشت، مجدداً در حافظه میآورد.
مغز آنرا تجزیه و تحلیل میکند و تصمیم مناسب میگیرد.(واحد پردازش مرکزی)
تصمیم مغز به اعضا ء بدن انسان ابلاغ میشود و انسان عکسالعمل نشان میدهد..
(دستگاه خروجی)
دو اصطلاح داده و اطلاعات را در علم کامپیوتر زیاد میشنویم:
data یا داده:به کاراکترها ، علایم ، اشکالی میگویند که هیچ معنی خاصی به مخاطب خود ارائه نمیدهد مثل عدد 021
information یا اطلاعات : به دادهای گفته میشود که دارای توصیف ، معنای تعریف شدهای باشد مثلاً کد بین شهری تهران = 021
فنآوری اطلاعات technology” “ information
تمام جنبههای مدیریت و پردازش اطلاعات مخصوصاً در داخل یک سازمان یا کمپانی موضوع وسیع it را تشکیل میدهد.. مرکزیت مدیریت اطلاعات با کامپیوترهاست. بههمین دلیل در مفاهیم پایه فنآوری اطلاعات کامپیوتر را نیز مطالعه میکنیم.
انفورماتیک: واژهای فرانسوی است که از ترکیب دو کلمه انفورماسیون و اتوماتیک بهوجود آمده اسنت. در مورد کاربرد این واژه اتفاق نظر کامل نیست. ولی در کشورهای غربی بیشتر بهمعنی “ علوم آگاهی “ یا “ علوم کاربردی کامپیوتر” بهکار میرود. و معادل آمریکایی آن IT است.
فناوری اطلاعات، با طیفی از تعابیر گسترده مواجه است که گاهی حوزه بهکارگیری آن بسار جزئی است و گاهی بهصورت ها لهای کلیه فعالیتهای بشری را در بر میگیرد.
تعاریف رایج از انفورماتیک در ایران:
انفورماتیک از تقاطع سه تکنولژی ، کامپیوتر اطلاعات ، ارتباطات بهرهگیری میکند.
هدف از بهکار بردن فن انفورماتیک آماده ساختن و پرورش حجمی از اطلاعات است، بهطوریکه این اطلاعات در جای درست و در زمان درست و در اختیار افراد مناسب قرار گیرد.
چهار تکنولژی اصلی و اولیه جهان صنعتی برای تولید کالا و ارائه خدمات عبارت است از:
مواد اولیه، کارگر ، انرژی ، انفورماتیک. تکنولژی چهارم در واقع از سه تکنولژی اول خلق شده و برای کمک بهآنها استفاده میشود.
-انجمن انفورماتیک ایران واژه انفورماتیک را” خودکاری آگاهانه “ تعریف کرده است
-خودکاری : جمعآوری ، دستهبندی ، ذخیرهسازی، دستیابی و استخراج اطلاعات بهطوریکه حداقل نیروی انسانی ممکن بهکار گرفتهشود.
1-micro computer
2 - computer mini
3-main frame
دستهبندی کامپیوترها -4super computer
5-network
6-laptops
1-micro computer یا pc personal computer “ “ یا کامپیوتر شخصی : تمام تجهیزات در اختیار یک نفر است و روی یک میز جا میگیرد.
2-mini computer : از pc بزرگتر است سریعترکار میکند مقدار بیشتری داده را ذخیره میکند.معمولاً بیش از یک کاربر بهصورت همزمان از آن استفاده میکنند.
3main frame -: ظرف یک ثانیه مساله ای راحل میکند که ساعتها وقت یک mini computer را میگیرد یا حتی روزها وقتmicro computer را میگیردگاهی چند صد کاربرهمزمان دارد.
4-super computer : توان محاسباتی بسیار بالایی دارند. معمولاًبرای علوم پیچیده مثل نجوم “ محاسبات نجومی”وعلوم فضایی و تحقیق در مسائل ژنتیک یا محاسبات هستهای بهکارمیروند.تعداد کاربران آنها پارامترمهمی در تقسیمبندی نیست ولی اخیراً سوپرکامپیوترهایی ساختهشده است که در هر ثانیه 200 میلیارد دستورالعمل را انجام میدهد.
5- Network : گروهی از کامپیوترها شامل 2 یا بیشتر سیستمهای کامپیوتری کهبه یکدیگر متصل شدهاند.
انواع اتصالات: توپولژی شبکه:
Fs : “File server “ : معمولاً دادهها و نرمافزارها روی آن قرار میگیرد و بقیه کامپیوترها با دسترسی بهآن از دادهها و نرمافزارها استفاده میکنند.
در روشBus : یک کابل بهعنوان Bus ، کل مسیر شبکه را طی میکند. هر کامپیوتر بهطور مستقیم یا توسط یک کابل جانبی بهباس متصل است.
در روش ستارهای : Fs در مرکز و کامپیوترها در اطراف آن هستند.
در روش حلقوی : کامپیوترها با یک کابل بهیکدیگر متصل میشوند. هر یک میتواند File server اصلی باشد. اگر یک کامپیوتر خراب شد کل شبکه از کار میافتد.
6-کامپیوتر کیفی : “ laptops”
یک کامپیوتر کوچک قابل حملو نقل و بهاندازهای کوچک است که در کیف جا میگیرد و گاهی بهآن Network computer میگویند.
یک کامپیوتر شخصی بسیار کوچک که وزن آن از 6 پوند کمتر است. جدا از وزن آن یک کامپیوتر شخصی است که صفحه نمایش آن از فنآوری دیگری استفاده میکند.این فنآوری Flat –panel-technologies گفته میشود که صفحه نمایش غیرحجم و سبک وزن تولید میکند جنس آن از کریستال مایع یا “liquid crystal Display” است . کیفیت آنها بسیار با یکدیگر متفاوت است. بیشتر آنها به تفکیک VGA محدود میشوند تصاویر بسیار Sharp تولید میکند ولی بهسرعت تصویر عوض نمیشود از نظر توانایی همان فدرت Pc معمولی را دارند Cpu ، حافظه ، دیسک مانند Pc معمولی است ولی قرار دادن آنها در یک بستهکوچک بسیار گران تمام میشود قیمت آنها دو برابر Pc معمولی است آنها با باطری کار میکنند احتیاج به اتصال بهبرق ندارند ولی پس از چند ساعت باید شارژ شوند.
ترمینال : شامل Keyboard، Monitor است و ارتباط شما را با کامپیوتر برقرار میکند
تقسیمبندیترمینالها
1- Intelligent Terminal : دستگاهی که شامل حافظه اصلی و یک Cpu است .
2- Smart terminal : توان پردازش دارد ولی نه بهاندازه ترمینال باهوش
3- terminal Dumb : ترمینال معمو لی
در شبکه ترمینال یک Pc یا Workstation است که به Main frame وصل شده است Pc معمولاً یک برنامه Emulator ترمینال را اجرا میکند و frame Main فکر میکند که آن مانند هر ترمینال دیگر است.
انواع ترمینالهای باهوش “Intelligent”
Vt100 “Video terminal 100”
Vt200
Tn3270 Vt100
اولین ترمینالی است که یک پردازشگر همهمنظوره را برای کنترل کدهای جدید Ansi بهکاربرد این کنترل کدها بهوسیله Dec در سال 1978 معرفی شد کهبهسرعت مشهور شد و کنترل کدهای آن عملاً استاندارد شد مخصوصاً IBM آنرا پذیرفت.
Intelligent terminal : “ترمینالی شامل مانیتور و صفحه کلید “ که شامل قدرت پردازش است . ترمینال باهوش شامل حافظه و یک پردازنده برای انجام نمایش خاص است. برعکس ترمینال گنگ توان پردازش ندارد و بایستی کاملاً متکی بهکامپیوتر مرکزی باشد.
Smart terminal : کمی توان پردازش دارد ولی نهبهاندازه ترمینال باهوش ، آنها مدارهای منطقی برای انجام عملیات نمایش مثل چشمکزدن و پررنگ نشاندادن دارند.
Dumb terminal : اصلاً توان پردازشندارند.
پایانه گنگ : وسایلی (شامل یک صفحه نمایش و یک صفحهکلید) بودند کهبهسادگی ورودی را از کاربر پذیرفتند و نتایج را نمایش میدهند دراین حالت تمام عملیات پردازش و نگهداری دادهها توسط کامپیوتر Server انجاممیشود.
پایانه هوشمند : کاربران شبکه از پایانه هوشمند استفاده میکنند پایانههای هوشمند کامپیوترهایی از نوع Pc هستند کهخود نیزدارای قابلیت پردازش و نگهداری اطلاعات بهصورت “ محلی “ هستند.
اجزاء اصلی یک 1-اجزاء داخل Case
کامپیوتر شخصی 2- اجزاء خارج Case
اجزاء داخل Case : پردازشگر، حافظه , Rom) (Ram Mother board , کارت گرافیکی , کارت شبکه , کارت صوتی : Hard diskاجزاء خارج Case Keyboard , Mouse : , Monitor
1-عمودی روی سطح میز قرار میگیرد: Tower unit
Case 2-افقی روی سطح میز قرار میگیرد: unit Desktop
در بعضی کتابها : واحد کنترل Cpu=AlU+
AlU:arithmetic and logic unit
: control unit واحد کنترل
واحد کنترل: هر دستور کامپیوتری از حافظه خارج میشود پس از تشخیص نوع، دستور ، مدارات خاصی شروع بهکار میکنند تا دستور مورد نظر اجرا شود واحد کنترل تشخیص میدهد که چه مداراتی باید کار کنند تا عمل خواسته شده اجرا شود.
Cpu : داخل Case است .
پردازشگر اصلی: ریزپردازندههای معروف توسط شرکت Intel ساختهشدهاست. انواع ریزپردازندهها کهتوسط Intel ساختهشده .
کامپیوترهای XT : technology Extended 8086 8088
80186
کامپیوترهای AT : technology advanced 80286
80386
80486
80586
آدرس از Cpu بهحافظهاصلی RAM روی یک مجموعه از سیمها بهنام bus address فرستاده میشود.محتوای حافظه به CPU طی مجموعه سیمهای دیگری بهنام data bus منتقل میشود.
بعد از پردازشگر 486 کامپیوترهای Pentium بهبازار ارائهشدکه به سرعت تکامل یافت. :
pentium pro که 3.3 میلیون ترانزیستور دارد و در سال 1993 ارائهشد.
II pentium که 5 .7 میلیون ترانزیستور دارد و با سرعتهایی بین 266-233 مگاهرتز و 333-300 مگاهرتز و 32 کیلوبایت cache سطح 1 و 512 کیلوبایت cache سطح 2 ارائه شد.
III pentium : 70 دستورالعمل جدید برای امکانات چندرسانهای و سهبعدی دارد.
pentium IV : که 144 دستورالعمل جدید برای محاسبات اعشاری بادقت بسیار بالا و1.4 تا 1.5 گیگاهرتز سرعت دارد.
حافظه : اطلاعات در حافظه بهصورت 0و1 ذخیره میشود. 0 یا 1 بیت گفته میشود واحدهای بزرگتر از بیت :
بایت، کیلوبایت، مگابایت ، گیگابایت ، ترابایت است.