گسترش دیدی روشن و درست درباره معنی واقعی سواد باید نسبت به امیدواری های خیرخواهانه درباره ریشه کن کردن بی سوادی و لزوم گسترش سواد در سطح کل جمعیت جهان از الویت بیشتری برخوردار باشد. در طی دهه های اخیر، پژوهشگران موفق به کشف و معرفی بیش از 34 نوع سواد مدرن و مفید شده اند. از جمله سوادهای مفید و مدرن می توان: سواد فرهنگی، سواد اجتماعی، سواد سیاسی، سواد اطلاعاتی، سواد کامپیوتری، سواد اینترنتی، سواد خانوادگی و ... به ویژه فن آوری اشاره کرد.
تعریف سواد: یک فرد هنگامی به صورت کارکردی با سواد است که مهارت های خواندن و نوشتن را به نحوی کسب کرده باشد و به طور موثر بتواند به هر یک از این فعالیت ها بپردازد. می توان گفت سواد «توانایی خواندن و نوشتن» است که داشتن سواد امری طبیعی و بدیهی محسوب می شود. سواد اطلاعاتی به نظامی گفته می شود که برای سازماندهی، ذخیره سازی، بازیابی و اشاعه اطلاعات طراحی شده است. آنچه یونسکو در سال 1957 پیشنهاد کرده رویکردی منطقی است: سواد مشخصه ای است که فرد را به درجات مختلف تقسیم می کند. یعنی از هیچ تا سطح بالایی از سواد که حد آن معلوم نیست. در کشورهای جهان سوم، تحقیقاتی که در زمینه کسب سواد انجام شده به طور شگفت آوری کم است و معمولاً بیشتر این تحقیقات به جای این که بر یادگیری خواندن به وسیله کودکان توجه داشته باشد، بر کسب مهارت های سواد به وسیله بزرگسالان متمرکز هستند. به نظر می رسد که این پدیده اخیر به این دلیل است که سازمان های غربی و بین المللی بر ارتقای سواد بزرگسالان در کشورهای در حال توسعه تاکید دارند، در حالی که معمولاً چنین مسائلی را در جوامع غربی نادیده می گیرند.
کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش کشورهای آسیایی
در عصر حاضر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ابعاد گوناگون زندگی بشر تاثیر گذارده است. آموزش و پرورش نیز از این تاثیر بر کنار نمانده است. در بسیاری از کشورهای دنیا گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در برخی از کشورها به دلایل گوناگون با اقبال کمتری مواجه بوده است. در بسیاری از شهرهای چین مانند شانگهای و بیجینگ که به فناوری پیشرفته مجهزند، تعدادی از دانش آموزان مدارس راهنمایی و متوسطه از امکانات اینترنت بی سیم و رایانه های کیفی برای ارسال پیام به دوستان و دریافت درس از وب سایت مدرسه خود استفاده می کنند. اما در مناطق روستایی چین، امکانات مذکور وجود ندارد. در این نواحی مدارس با کمبود معلم، امکانات و کتاب های جدید مواجه اند و هزاران کودک نمی توانند در کلاس بمانند و از این رو مکان های آموزشی را رها می کنند. تفاوت نامبرده سبب شده است که کشور چین نمادی از شکاف دیجیتالی در آسیا گفته قلمداد شود.
پس فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند روش های آموزش سنتی را قابل استفاده تر کند. قرار دادن متون سخنرانی در کلاس، ارائه مطالب با پاور پوینت، قرار دادن سوالات دانش آموزان در شبکه وب و ... همگی می توانند به منزله ابزارهای اثربخش تر کردن تدریس سنتی به کار روند.