عفونت پستان در مادران شیرده
ماستیت شامل عفونت پستان است که باعث درد، ورم، گرمی و قرمزی پستان می شود. همچنین باعث تب و لرز می شود. ماستیت بیشتر در زنانی که به نوزاد خود شیر می دهند اتفاق می افتد، ولی گاهی اوقات در سایر زنان نیز دیده می شود.
بیشتر مواقع، ماستیت طی سه ماه اول بعد از تولد نوزاد در مادران شیرده بروز می کند، اما می تواند بعدا نیز در مدت شیردهی بروز کند.
عفونت پستان در مادران شیرده باعث احساس خستگی و بدحالی در آنها می شود که مراقبت از نوزاد را برای آنها سخت می کند.
گاهی اوقات عفونت پستان باعث می شود مادر به نوزاد خود دیگر شیر ندهد، اما باید گفت که می توان شیردهی به نوزاد را در طی ماستیت نیز ادامه داد.
علائم ماستیت
نشانه های عفونت پستان می توانند به طور ناگهانی شروع شوند و عبارتند از:
- احساس گرمی و درد پستان هنگام دست زدن به آن
- احساس ناراحتی و ناخوشی
- ورم پستان
- احساس درد و سوزش مداوم پستان یا فقط هنگام شیر دادن به نوزاد
- قرمزی و التهاب پستان
- تب 3/38 درجه سانتیگراد یا بیشتر
اگر چه ماستیت طی چند هفته اول شیردهی بروز می کند، ولی می تواند هر موقع از دوران شیردهی نیز بروز کند. ماستیت اغلب در یک سینه دیده می شود، نه هر دو سینه.
مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی معمولا خیلی در درمان ماستیت موثرند
چه موقع نزد پزشک برویم؟
معمولا چند ساعت قبل از احساس درد و قرمزی پستان، علائمی مشابه بیماری آنفلوانزا در شخص بروز می کند و خیلی زود دچار ترکیبی از علائم می شود. در این زمان باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی معمولا خیلی در درمان ماستیت موثرند.
اگر دو روز بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها علائم ماستیت بهبود نیافت، باید مجددا به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید این مشکل در اثر یک بیماری خطرناک دیگری نباشد.
علل ماستیت
1- بسته شدن مجرای شیردر پستان: اگر در طی شیردهی، یک پستان به طور کامل از شیر خالی نشود، یکی از مجاری شیر در پستان می تواند بسته شود و شیر را برگرداند که باعث عفونت پستان می شود.
2- ورود باکتری به پستان: باکتری های موجود در سطح پوست مادر یا دهان نوزاد می توانند از طریق ترک (شکاف) پوست نوک سینه یا سوراخ مجرای شیر، وارد مجاری شیردر پستان مادر شوند و در آنجا رشد کرده و باعث عفونت گردند.
این باکتری ها برای نوزاد ضرری ندارد و هر فردی آنها را دارد. این باکتری ها فقط در بافت پستان شما نیستند.
عوامل خطر ماستیت
عواملی که می توانند احتمال بروز ماستیت را افزایش دهند عبارتند از:
1- شیردادن به نوزاد طی چند هفته اول بعد از تولد
2- زخم یا ترک پوست نوک پستان، هر چند که ماستیت می تواند بدون ترک پوستی هم بروز کند.
3- شیردادن به نوزاد فقط در یک حالت که باعث می شود شیر پستان کاملا تخلیه نشود.
4- بستن سینهبند سفت که از جریان شیر جلوگیری می کند.
5- خستگی بیش از حد مادر
6- ابتلا به ماستیت در شیردهی قبلی: اگر قبلا دچار ماستیت شده باشید، به احتمال زیاد مجددا دچار آن خواهید شد.
عوارض ماستیت
اگر عفونت پستان به طور مناسب و سریعا درمان نشود، یا در اثر بسته بودن یک مجرای شیر در پستان اتفاق افتاده باشد، می تواند باعث آبسه پستان (تجمع چرک) شود.
آبسه معمولا باید توسط عمل جراحی تخلیه شود. لذا برای جلوگیری از بروز آبسه در پستان، بلافاصله بعد از مشاهده علائم ماستیت به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تحت درمان قرار بگیرید.
هنگام شیردادن به نوزاد باید هر دو سینه کاملا خالی شوند و به طور صحیح سینه را در دهان نوزاد قرار دهید تا شیر بخورد
تشخیص ماستیت
پزشک ماستیت را بر اساس علائم جسمی مثل تب و لرز و درد و قرمزی پستان تشخیص می دهد.
همچنین باید مطمئن شود که دچار آبسه پستان نشده باشید.
یک نوع نادر سرطان سینه (سرطان سینه التهابی) نیز باعث قرمزی و ورم سینه می شود که ممکن است در ابتدا با ماستیت اشتباه گرفته شود.
همچنین پزشک ماموگرافی را توصیه می کند و ممکن است نیاز به نمونه برداری از بافت سینه باشد تا پزشک مطمئن شود که سرطان سینه ندارید.
درمان ماستیت
1- آنتی بیوتیک ها: برای درمان ماستیت معمولا باید مدت 10 تا 14 روز آنتی بیوتیک مصرف کرد. 24 تا 48 ساعت بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها احساس بهتری خواهید داشت، ولی بایستی برای جلوگیری از عود مجدد ماستیت، آنتی بیوتیک ها را به طور کامل و سر موقع مصرف کنید، یعنی نباید به محض احساس کمی بهبودی، مصرف آنتی بیوتیک ها را قطع کنید.
2- داروهای مسکن: طی مصرف داروهای آنتی بیوتیک، پزشک ممکن است برای کاهش درد پستان، داروهای مسکن ملایمی مثل استامینوفن یا بروفن را برای مادر تجویز کند.
3- تعدیل روش شیر دادن به نوزاد: هنگام شیردادن به نوزاد باید هر دو سینه کاملا خالی شوند و به طور صحیح سینه را در دهان نوزاد قرار دهید تا شیر بخورد. ممکن است پزشک روش شیردادن شما را بررسی کند و یا شما را به یک ماما در این زمینه معرفی کند تا شیوه درست شیردادن را به شما یاد دهد.
4- خود مراقبتی: استراحت و خواب کافی، شیردادن منظم به نوزاد و مصرف زیاد آب و نوشیدنی ها به بدن کمک می کند تا با عفونت پستان مبارزه کند.
اگر عفونت پستان بعد از مصرف آنتی بیوتیک ها برطرف نشد مجددا نزد پزشک بروید.
خشکی واژن در زنان، علل و درمان
خشکی واژن معمولاً در سن یائسگی رخ میدهد، اما اگر سطح هورمونها کمتر از حد عادی باشد یا غدد مترشحه واژن، فعالیت کمی داشته باشند، احتمال بروز آن در سن جوانی نیز ممکن است. درد هنگام نزدیکی با همسر از اولین علایم این ناراحتی است که بعد از یائسگی، سوزش واژن یا بیاختیاری ادرار هم به آن افزوده میشود.
خشکی واژن، مشکلی شایع در طی و بعد از دوران یائسگی در زنان است، هر چند که کاهش رطوبت واژن در هر سنی می تواند رخ دهد.
خشکی واژن، علامت واضح تحلیل واژن است. تحلیل واژن عبارتست از نازک شدن و التهاب دیواره واژن در اثر کاهش هورمون استروژن.
لایه نازکی از رطوبت، دیواره های واژن را می پوشاند. هنگام مقاربت جنسی با همسر و تحریک جنسی، افزایش جریان خون به سمت دستگاه تناسلی، باعث افزایش ترشحات واژن و لغزندگی آن می شود.
تغییرات هورمونی در اثر قاعدگی، افزایش سن، یائسگی، زایمان و شیردهی روی میزان و غلظت رطوبت واژن موثر است.
علائم خشکی واژن
- سوزش و خارش واژن
- درد واژن
- درد یا کمی خونریزی هنگام مقاربت جنسی با همسر
- تکرر ادرار یا نیاز فوری به دفع ادرار
- عفونت ادراری مکرر
استروژن که یک نوع هورمون زنانه است، با حفظ ترشحات طبیعی واژن، حالت کشسانی بافت واژن و اسیدیته آن باعث حفظ سلامت واژن می شود
چه موقع نزد پزشک برویم؟
خشکی واژن در بسیاری از زنان اتفاق می افتد. اگر این مشکل، زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده است، به خصوص اینکه در هنگام نزدیکی با همسر خود دچار مشکل شده اید، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
علل خشکی واژن
1- کاهش هورمون استروژن
کاهش میزان هورمون استروژن در بدن، علت اصلی خشکی واژن است. استروژن که یک نوع هورمون زنانه است، با حفظ ترشحات طبیعی واژن، حالت کشسانی بافت واژن و اسیدیته آن باعث حفظ سلامت واژن می شود. این عوامل مانع از عفونت مجرای ادراری و عفونت واژن می شوند.
ولی کاهش هورمون استروژن، باعث نازک شدن، کاهش حالت کشسانی و شکنندگی دیواره واژن می شود و خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش می دهد.
دلایل کاهش استروژن عبارتند از:
- یائسگی و زمان قبل از آن
- زایمان
- شیردهی
- اثرات روش های درمانی سرطان روی تخمدان ها مثل پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی
- برداشتن تخمدان ها با عمل جراحی
- اختلالات سیستم ایمنی بدن
- کشیدن سیگار
2- داروها
برخی داروهای آلرژی و سرماخوردگی حاوی دکونژستانت هایی (ضد احتقان) هستند که باعث کاهش رطوبت در بسیاری از قسمت های بدن از جمله واژن می شود.
شستن واژن با مواد مایع شوینده، باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی طبیعی موجود در واژن و در نتیجه التهاب و عفونت آن می شود
3- سندرم شوگرن
سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به بافت های سالم حمله می کند و باعث خشکی دهان و چشم می شود. همچنین باعث خشکی واژن می گردد.
4- شستن واژن با مواد مایع شوینده، باعث به هم خوردن تعادل شیمیایی طبیعی موجود در واژن و در نتیجه التهاب و عفونت آن می شود. همچنین باعث خشکی و آزردگی آن می شود.
راه های تشخیص خشکی واژن
1- معاینه ناحیه لگن: پزشک ناحیه واژن، دستگاه تناسلی و دهانه رحم را معاینه و بررسی می کند.
2- تست پاپ اسمیر: پزشک نمونه ای از سلول های دهانه رحم را با وسیله ای مخصوص بر می دارد و زیر میکروسکوپ نگاه می کند.
همچنین نمونه ای از ترشحات واژن را برای بررسی عفونت واژن یا خشکی واژن در اثر کاهش استروژن بر می دارد.
3- آزمایش ادرار: اگر علائم عفونت ادراری را داشته باشید، باید ادرار شما آزمایش شود.
درمان خشکی واژن
معمولاً خشکی واژن با استفاده موضعی از استروژن در ناحیه واژن (استروژن واژینال) بهبود می یابد تا اینکه آن را به طور خوراکی و یا پوستی استفاده کنیم. مقدار کمی از این استروژن هم وارد جریان خون می شود.
استروژن واژینال میزان هورمون تستوسترون را کاهش نمی دهد.
استفاده از استروژن واژینال، خطر ابتلا به عفونت ادراری را نیز کم می کند (که برای داشتن یک عملکرد جنسی سالم با همسر مهم است).