مقدمه (دیباچه)
تحصیل از راه دور نسبت به دانشگاههای حضوری روزانه به طور فزاینده ای به عنوان راهی برای سدترسی آسان به تحصیلات در بخش وسیعترین برای مردم می باشد. این مقاله نقشی را که برنامه ی تحصیل از راه دور دانشگاه چانگ در دسترسی فزاینده به تحصیلات، تساوی حقوق و نیز ایجاد پیشرفت قابل قبول در کامرون ایفا می کند را مورد مطالعه قرار می دهد.
مؤسسات آموزش عالی در سراسر جهان کاهش های بودجه ای عمده ای را متحمل شده اند. جمعیت در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش است که این امر تقاضا برای تحصیل را تحت فشار قرار می دهد. در حالیکه منابع در حال کاهش است و این امر اجباری را برای توسعه دهندگان و سیاست گذاران است تا راههای جدیدی برای ارائه تحصیلات بیابند. در مقایسه با تجربیات و کمک های برنامه های آموزشی حضوری، تحصیل از راه دور به عنوان یک سرمایه گذاری مطلوب و یک پاسخ راهگشا برای مشکلات جاری (مردم) قرار گرفته است و نیز یک جایگزین مناسب آموزش حضوری می باشد.
تاریخچه ی کشور
کامرون، کشوری است که به طور رسمی دو زبانه می باشد (انگلیسی و فرانسه) و بین آفریقای غربی و مرکزی با مساحت کلی 442/475 کیلومتر مربع احاطه شده است. این کشور قبل از WW1 در ابتدا مستعمره ی آلمان بود و سپس بین فرانسه (80%) و بریتانیا (20%) تقسیم شد. دارای جمعیتی 14 میلیونی است که 51% از ساکنان آن زنان می باشند.
این کشور از عرض جغرافیایی 13-2 درجه ی شمال اکوادر و طول جغرافیایی 16-8 درجه ی شرق نصف النهار گرینوچ امتداد دارد و از شمال توسط دریاچه ی چاد، از شرق با جمهوری چاد و جمهوری آفریقای مرکزی، از جنوب با جمهوری کنگو، گابن و گینه ی جدید و از شرق با سمت راست بانی و نیجریه محصور شده است.
مردم کامرون را می توان به دو دسته ی وسیع تقسیم کرد: آنهایی که در شمال هستند و غالباً مسلمانند و آنهایی که در جنوب می باشند و عمدتاً مسیحی هستند. این کشور به 10 ایالت اجرایی تقسیم شده است، 3 تای آنها در شمال هستند، جائیکه بالاترین آمار بیسوادی 75% مردان و 81% زنان – در آن ثبت شده است (آبگارات آل 20:1944).
اگر چه بین سالهای 1976 و 1987 بیسوادی در میان بچه های 11 ساله و بزرگتر از 53% به 41% رسید و میزان ثبت نام برای بچه های 14-6 ساله از 67% به 73% افزایش یافت (1995:75 بانک جهانی). هنوز تفاوت های ناحیه ای در دسترسی به تحصیلات نشان می دهد که ایالات جنوبی، مرکزی و کرانه ای در مقایسه با ایالات شمالی و شمال دور که در حدود 70% بیسوادی را داراست، دارای پایین ترین میزان بیسوادی (20%) می باشد (بانک جهانی : 1995). بنابر سرشماری جمعیت ملی در 1987، فقط 15% از دختران در مناطق شهری با سن 24-15 سال در مدارس ثبت نام نکرده بودند (8% برای پسران) که در مقایسه با آن در مناطق روستایی 46% دختران و 29% پسران بودن تحصیلات بودند. (بانک جهانی 1995)
سیستم آموزشی در کامرون در میان دو نظام فرهنگی سازمان یافته است : آنگلوساکسون برای دو ایالت انگلیسی زبان در جنوب غرب و شمال غرب و فرانسه زبان برای هشت ایالت باقی مانده (آدامارا، مرکز، شرق، شمال دور، کرانه ای، شمال، جنوب و غرب). فرانسه و انگلیسی دروس اجباری برای همه ی سطوح در سیستم آموزشی می باشند. (مقدماتی ثانویه و ثلثی).
تحصیلات عالی در کامرون توسط چهار دانشگاه شش ایالتی و یک دانشگاه کاتولیک و یک دانشگاه هفتم به نام One sevent Day Advafist ارائه می شود.
تحصیلات عالی خصوصی در کامرون نسبتاً به میزان کمتر توسعه یافته است. اما با جمعیعت 60% با سن زیر 25 سال، تقاضا برای تحصیل تقریباً بالاست. تحصیلات تخصصی در زمینه های کشاورزی، مهندسی و پزشکی توسط دانشگاههای تخصصی، دولتی ارائه می شود و دسترسی به آن توسط آزمون ورودی رقابتی می باشدبنابراین، همه ی کسانی که شایستگی دارند و می خواهند مطابق انتخاب خود ادامه ی تحصیل دهند، قادر به دسترسی به برنامه های آموزشی نخواهند بود.
پیشگام برنامه ی تحصیل از راه دور در کامرون، در دانشگاه چانگ در مناطق کوهستانی غربی کامرون واقع شده است. دانشگاه چانگ یک موسسه ی ایالتی با 5 دانشکده است. دانشکده ی کشاورزی که برنامه ی تحصیل از راه دور را در خود جای داده است، محوری است که در حول آن آموزش، تحقیق و توسعه چانگ تغییر کرده است. دانشگاه چانگ تنها موسسه ی آموزش عالی کشاورزی در کامرون است.
وضعیت آموزش از راه دور در کامرون
آموزش از راه دور در کامرون در دهه ی 1970 در آموزش و پرورش معلمان شروع به کار کرد. اما این ابتکار به علت عدم تدبیر فنون، کمبود منابع و عدم آشنایی با مفاهیم بیش از چند سال طول نکشید. بسیاری از مردم که تحصیلات خود را از راه دور کسب کرده بودند، دانش خود را از دانشگاههای مشابه خارج از کشور به خارج از کشور بدست آورده بودند.
بنابراین برنامه ی تحصیل از راه دور در دانشگاه چانگ، اولین و تنها عمل کننده ی چنین برنامه ای در کامرون است. به دور از اصل پیشگام بودن آن، این برنامه همچنین در دانشگاه کشاورزی بی همتاست. این برنامه منتهی به دیپلمی در کشاورزی حاره ای در سه زمینه علم حیوانان و علم محصول و مدیریت کشاورزی، می شود. برنامه های گواهینامه پایان دوره نیز با چنین روش های مشابهی ارائه می شوند.
این برنامه به عنوان پروژه ای که توسط موسسه ی توسعه ی بین المللی کانادایی (CIDA ) و دولت کامرون تأسیس شده است در سال 1990 شروع به کار کرد. دانشگاه گلف (Guelx) کانادا به طور مشترک با دانشگاه چانگ برای تکمیل پروژه همکاری کرد. با خاتمه یافتن سرمایه ی CIDA در آگوست 1998 ، این پروژه را در 1 سپتامبر 1998 به عنوان رنامه ای مؤثر از دانشگاه چانگ شد.
برنامه ی تحصیلی 20 رشته شامل موارد زیر است :
تغذیه و مراتع حیوانات، تکنولوژی تغذیه، فرآوری خوک، فرآوری گله ی گاو، گوسفند و بز، فرآوری ماکیان و خرگوش، محصولات خوراکی، محصولات گیاهی، علم کاربردی خاک، کاردانی بیماری و آفات، آبیاری و زهکشی، پردازش و ذخیره سازی محصول، توسعه کشاورزی، جامعه شناسی کاربردی روستا، معرفی اقتصاد کشاورزی، دارایی و اعتبار کشاورزی، مدیریت مزرعه، بازاریابی کشاورزی، تحلیل پروژه و کشت و جنگلداری. مؤسسه ای که برنامه ی تحصیل از راه دور را در خود جای داده است، آموزشگاه پیشرفته ی ملی کشاورزی است . که در اوایل دهه ی 1960 بلافاصله بعد از استقلال کامرون تأسیس شد.
پذیرش در آموزشگاه کشاورزی همانگونه که در 39 سال گذشته بوده است، هنوز هم بر اساس آزمون ورودی رقابتی است هدف اصلی و سطح آموزش این برنامه برخلاف پشت صحنه ی موجود از دستیابی کنترل شده به تحصیلات عالی در زمینه ی کشاورزی در کامرون بود. برنامه ی کشاورزی در دانشگاه چانگ یک برنامه ی پنج ساله است که توسط دانشکده ی کشاورزی ارائه شده است. این برنامه برای دارندگان سطح پیشرفته ی GCE و مهندسان علوم (شامل 12-13 سال تحصیلات آموزشی مقدماتی و ثانویه است) گشوده می باشد.
شیوه ی سنتی پذیرش با آزمون ورودی، دستیابی به تحصیلات کشاورزی را محدود می کند و باعث کمبود منابع انسانی آموزش دیده در بخش کشاورزی می شود. در زمانیکه پروژه طراحی شده بود، دانشجویان ، هیچ شهریه ای نمی پرداختند. در مقایسه با آن، مساعدت دولت ، حقوق قابل توجه دانشجویی برای نگهداری آنان می پرداخت. دانشجویان همچنین از مزایای مختلفی برخوردارند ( به طور مثال : خدمات اتوبوس عبوری رایگان بین محوطه های دانشگاه، کمک های مالی بسیار جهت غذا و سکنی دادن دانشجویان در اتاق های تک نفره) . این مزایایی است که دانشجویانی که در طرح معروف به Grandes Ecoles (مدارس پیشرفته) در کامرون شرکت کرده اند، از آن برخوردار شده اند.
تعهد آموزش دانشگاه
رسالت دانشگاهی چانگ، پیشبرد دانش از راه آموزش، تحقیق و توسعه است. دانشکده ی کشاورزی مطابق با تعهدش موظف به آموزش نیروی انسانی و توسعه ی تکنولوژی هایی دگرسازی بخش کشاورزی از یک اقتصاد روستایی به یک اقتصاد باز محور است. اهداف برنامه ی تحصیل از راه دور، این رسالت را تقویت می کند.
اهداف عملی برنامه ی آموزش از راه دور
این برنامه برای طراحی، توسعه و ارائه ی برنامه ای از مطالعه ی مستقیم انگلیسی و فرانسه هدف قرار گرفته است که منجر به حکم گواهینامه ها و دیپلم هایی در کشاورزی حاره ای در سه مسیر یا رشته ی مرتبط می شود : علم حیوانات، علم مربوط به غلات و علم مدیریت کشاورزی.
اهداف خاص
اهداف خاص طراحی شده در پروژه شامل موسسه و ظرفیت ساختمانی در دانشگاه چانگ در موارد زیر می باشد :
آموزش توانایی در آماده سازی، ارائه و مدیریت تحصیل از راه دور / برنامه ی مطالعه ی مستقل در چانگ :
توسعه ی زیرسازی لازم در چانگ برای در برگرفتن استعدادهای فیزیکی در جهت ارائه و اداره ی برنامه
توسعه تکنولوژی را از طریق توسعه درسی و توسعه کارمندان را از طریق افزایش ظرفیت کارکنانذ و آموزش کارمندان و اعضای آموزشی
فرضیات پروژه
در زمان شکل گیری پروژه، شماری از فرضیات اصلی ایجاد شد. موارد عمده ی آنها عبارت بودند از :
دانشکده ی مزبور در دانشگاه چانگ نافذ تجربه در زمینه آموزش آزاد و تحصیل از راه دور بود و نیز چیزی نداشت که بتوان از طریق آموزش یا آشنایی با آن آنها بتوانند برنامه ی تحصیل از راه دور قابل قبولی را با هم انجام دهند.
بسیاری از فارغ التحصیلان جوان مدارس ثانویه، خصوصاً زنان که قادر نیستند تحصیلات دانشگاهی را به صورت دانشجویان تمام وقت به دست آورند، از فرصت ارائه شده توسط پروژه ی آموزش از راه دور برای خود سود می جویند.
مسئولان دانشگاه و دانشکده، از صمیم قلب این پروژه را حمایت خواهند کرد.
دانشگاه مرکزی چانگ ثبات ساختاری را رسیدگی می کند.
جامعه ی کامرون و مؤسسات آن در طول بودن پروژه و نیز بسیاری بعد از اتمام پروژه ثابت باقی بمانند.
سرمایه ی اندکی از مدیریت در دانشگاه چانگ می خواهد.
ماشین چاپ در دانشگاه چانگ برای اجرا کردن همه ی کارهای چاپی که برای پروژه مورد نیاز بود، مورد استفاده قرار می گرفت. (جزوات رشته بروشورهای اطلاعاتی، کاتالوگ، پوسترها و فرم های پذیرش)
استدلال
این پروژه بر این اساس طرح ریزی شد که کامرون نیازمند کارکنان خوب آموزش دیده و کافی در حد میانی است تا سیستم سنتی حاضر در اقتصاد روستایی را به سمت کشاورزی فعال، بازار محور و قابل قبول خارج سازد. یکی از راههایی که از طریق این پروژه دگرگونی می توانست انجام گیرد، عمومی کردن پروژه از راه ایجاد برنامه های تحصیل از راه دور در کشور بود. انتخاب ارائه ی روش تحصیل از راه دور تحت تأثیر شماری از عوامل بود :
اهمیت کشاوری برای توسعه کامرون با تقاضاهای روز افزون دولت کامرون برای ارائه ی آموزش و تحصیل کشاوری به شهروندانش با هم تداعی داشت :
حضور گروهی منتقد از کارشناسان فنی کشاورزی که سابقه ی دو یا سه سال تدریس کشاورزی در چانگ یا یکی از دانشگاههای کشاورزی ناحیه ای داشتند اما به نظر نمی رسید که فرصت های دیگری برای بهبود مهارت و دانششان در زیر سطح کنونی خود داشته باشند.
سیستم کنونی تحصیلات حضوری این فرصت را برای افراد فراهم نمی کند که می خواهند آموزش کشاورزی ببینند اما نمی توانند کار یا خانواده شان را برای مدت طولانی ترک کنند. مفاهیم این پروژه بر این اساس مفروض بود که بسیاری از زنان در این گروه از دانشجویان بالقوه قرار خواهند گرفت.
نیاز به تطابق به افزایش کمبود منابع در سراسر جهان و تطبیق فرصت های ایجاد شده توسط علم و تکنولوژی خصوصاً در زمینه ی تکنولوژی آموزش ( پروژه ی تحصیل از راه دور 1996)
طرح نامنویسی دانشجو
استراتژی عضوگیری دانشجو آنست که فرصتی داده شود به افراد زیر تا کسب علم کنند:
1-کارشناسان کشاورزی که در بخش کشاورزی کار می کنند ولی فاقد دانش فنی لازم هستند.
2- فارغ التحصیلان دبیرستان که به دلایل مالی یا خانوادگی نمی توانند به طور تمام وقت به دانشگاه بروند.
3- مادران کارمند و زنانی که نمی توانند به طور تمام وقت در مدرسه شرکت کنند.
4- افرادی که به دلایل خاص خواهان کسب دانش کشاورزی هستند.
نامنویسی رایج دانشجویان با 222 دانشجو در ماه می 1999 آن در 30 آوریل 1996 نشان داده شده است. جمعیت دانشجویان مطابق آنچه در جدول 1301 می باشد نشان داده شده است.
جدول 197
شیوه ی ارائه ی برنامه
دانشجویان تحصیل راه دور از پنج تکنولوژی استفاده می کنند : تکنولوژی چاپی، تکنولوژی دیداری، تکنولوژی کامپیوتر و تکنولوژی چند رسانه ای (اسپرانک و سندرس 1992) . برنامه ی دانشگاه چانگ اساساً براساس تکنولوژی چاپی می باشد. هر درس شامل یک نوشته ی دستی درس می باشد که توسط دانشکده ی کامرونیالی، بر اساس نیازها سازگاری شده و خوانندگان خاصی را هدف قرار می دهد که در طول مطالعه ی ارزیابی نیازها شناسایی شده اند. (انجی وفونته 1994).
یک استودیو ضبط برای نوارهای دیداری و شنیداری در آگوست 1999 برپا کردند تا برای تکمیل لوازم درس چاپی ، نوارهای دیداری – شنیداری تولید کنند. تمرین در مزرعه یک بخش بنیادی در آموزش کشاورزی است، بنابراین دانش جویان تشویق می شوند و در واقع از آنها انتظار می رود که با کار کردن بر روی مزارعشان، تجربه ی کشاورزی عملی را بدست آورند.
ارزیابی ، سنجش و حمایت دانشجو روش ارائه تکالیف بوسیله ی پست
سه روش سنجش در این برنامه مورد استفاده قرار می گیرد :ست تکالیف (- هر درس) ، تمرین ها و امتحانات نهایی.
دانشجویان دوبار در سال در فوریه و ژانویه به محوطه ی اصلی دانشگاه چانگ برای تمرین ها و امتحانات پایانی دعوت می شوند. از طریق یک شبکه ایستگاهی با خارج از محیط دانشگاه که در شمال دور، شمال غرب و ایالات مرکزی، غربی و جنوبی . دانشجویان می توانند موارد درسی، کلاسهای فشرده و سنجش های ممتد را دریافت کنند.
ایستگاههای خارج از محیط دانشگاه که توسط دانشکده ای از دانشگاه بکار گرفته شده اند، خدمات حمایتی برای دانشجویان تحصیل از راه دور می دهند. علاوه بر آن، دانشجویان تحصیل از راه دور به کتابخانه ی اصلی دانشگاه دسترسی دارند. گذراندن یک درس در برنامه شامل گذراندن پست تکالیف، تمرین ها و امتحانات نهایی می باشند.پست تکالیف 40% ، تمرین ها 20% و امتحان نهایی 40% امتیاز کلی را برای هر درس در بر دارد.
موفقیت دانشجو (میزان فارغ التحصیلان)
هیچ دانشجویی هنوز این برنامه فارغ التحصیل نشده است. دلایل آن در زیر ذکر شده است:
این برنامه ، تنها برنامه ای ساله است. ما تخمین می زنیم دانشجویی که میزان معمول زمانبدی شده تحصیل می کند، این برنامه را در 3 یا 4 سال تمام می کند. یک برنامه ی درون دانشگاهی تمام وقت مدت 2 سال تحصیل می شود.
همه ی دروس نوشته شده و قابل دسترس برای دانشجویان در یک زمان نیستند. فقط 11 درس در اولین سال آماده اند و کلیه درس ها با زبان اولین زبان خوانندگان تنها در سومین سال برنامه آماده خواهد شد.
دوازده درس به انگلیسی و هشت درس به فرانسه نگاشته شده است. و تا زمانیکه کلیه دانشجویان دوزبانه نباشند یعنی انگلیسی و فرانسه را ندانند، پیشرفتشان به علت این برنامه که ناتوان از تکمیل به موقع ترجمه ها به زبان دوم هستند کند می شود.
دانشجویان بر اساس یک مقیاس یکنواخت قادر به پرداخت برای کلیه ی دروس نیستند.
مسافتهای جغرافیایی برای دانشجویان ایالات دو.ر دانشگاه چانگ مانع از گزارش امتحانات نهایی و ارسال تکالیف می شود.