مقدمه، تاریخچه و مبانی تلفن
تلفن از نظر لغتی مرکب از دو کلمه یونانی، تله به معنی دور و فون به معنی صوت است تلفن بوسیله آقای وینستون ساخته شده و از 1256 استفاده از آن بعمل آمده است. تلفن از جهت تاریخ مقدم بر آنست ایرانیان در 558 سال قبل از میلاد مسیح گروهی از مردانی که دارای صدای قوی بودند در بالای ساختمان میگماردند تا مطلب لازم را دهان به دهان بمقصدهای منظور برسانند.
کشیشی در سال 1197 میلادی برای ارتباط اطاقهای صومعه خویش چارهای اندیشید نقشه خود را به آکادمی علوم فرانسه تسلیم نمود و اظهار داشت که با این وسیله ممکن است از فاصله 50 فرسنگ دو نفر با یکدیگر صحبت نمایند.
در سال 1875 میلادی گروه زیادی از دانشمندان و مهندسین در راه تکمیل تلفن و اختراع مسائل زحمت کشیدند و انواع مختلفی از تلفن ساخته شده مانند شیمیاوی که طرحش بوسیله مون ریختهشد، تلفن بلوری بوسیله نیکولسون، تلفن با کندانسور نیمه هادی بوسیله رالک و جونسون، بالاخره تلفن حرارتی و … ولی هیچکدام از این اختراعات مورد توجه مردم قرار نگرفت تا زمانی که یک جوان آمریکایی قدم به میدان نهاد و این افتخار را نصیب خود کرد این جوان الکساندر گراهامبل بود. که پس از خاتمه تحصیلات در سال 1287 به کانادا رفت و از همان راه به اختراع تلفن موفق گردید. روزی واتسون که یکی از همکاران گراهامبل بود در اطاق جداگانه برابر دستگاهی که بدست گراهامبل ساخته شدهبود قرار گرفت و دستورهای استاد خویش را به کار بست ناگهان از آن دستگاه صدای دوست خود را شنید که میگوید آقای واتسون بیایید با شما کار دارم، وی فوراً از جای برخاست بسوی اطاق بل دوید و فریاد زد صدای شما را شنیدم به این ترتیب نخستین عبارت تلفنی دنیا در روز دهم مارس 1876 میلادی برابر با دهم فروردین ماه 1255 در شهر بوستون بر روی سیمی رویین از اطاقی به اطاق دیگر منتقل شد. تلفن اختراعی بل خیلی ساده بود و گفتگو با آن بایستی به تناوب صورت گیرد بعلت اینکه گوشی و میکروفن آن باید یک نفر سخن بگوید و دیگری گوش کند بعدها تلفن بسرعت زیاد در تمام دنیا رایج گردید و در حدود سال 1304 به ایران وارد شد. البته اولین تلفن در تبریز مورد استفاده راهآهن قرار گرفت که بعدها بصورت شرکت تلفن در آمد که با شرکت زیمنس آلمان قرار داد بست که هماکنون بصورت فعلی بنام وزارت پست و تلگراف و تلفن در آمدهاست.
تلفن به مفهوم لغوی عبارت است از دستگاهی که در دو عمل مشترک مورد استفاده قرار میگیرد.
1. ارسال اطلاعات لازم به مراکز برای وصل دو مشترک.
2. فرستادن و گرفتن اطلاعات موجود در مکالمه از طریق جریان برق.
عناصر اصلی تشکیلدهنده تلفن
عناصر اصلی تشکیلدهنده تلفن عبارتنداز:
1. گوشی و دهنی شامل گوشی وسیلهای برای شنیدن و دهنی وسیلهای برای ارسال پیام.
2. زنگ و مدار زنگ وسیلهای برای خبر شدن.
3. شمارهگیر عامل اصلی ارسال اطلاعات لازم به مرکز.
4. مدار مکالمه.
برخی مشخصات تلفنها:
1- NSR برای ایجاد فاصله زمانی کافی بین شمارهها در نمرهگیرهای جدید تعداد ایمپولزهای صادره از NSI به تعداد دو ایمپولز بیش از رقم موردنظر میباشد که این دو ایمپولز نبایستی بمدارهای بعدی متصل گردند برای این منظور کنتاکت NSR را بموازات کنتاکت NSI اتصال دادهاند این کنتاکت هنگام کار کنتاکت NSI همواره باز است و فقط در آخر کار دو ایمپولز اضافی NSI را اتصال کوتاه و حذف مینماید در طی این زمان چون چرخ فرمان هنوز بحالت آزاد خود باز نگشته است ما بین سری نمرات حداقل به اندازه دو ایمپولز فاصله زمانی بوجود آید که در صورت نمرهگیری عجولانه اشکالی در صحت ارتباطی پیش نمیآید.
2- نمرهگیری
هنگام نمرهگیری با گرداندن چرخ فرمان ابتدا کنتاکت NSA ما بین دو خط La,L1 را اتصال کوتاه میکند تا حداکثر جریان بتواند بدون مانع بگذرد پس از آنکه چرخ فرمان رها شد متناسب با رقم گرفته شده بوسیله کنتاکت NSI مدار جریان قطع و وصل میگردد و کنتاکت NSR نیز که در این هنگام باز است در آخر کار برای محو کردن دو ایمپولز اضافی بسته میشود پس از اینکه چرخ فرمان بجای خود بازگشت کنتاکت NSA را باز مینماید تا جریان تغذیه میکروفن مجدداً برقرار شود.
3- جرقهگیر
وقتی کنتاکت NSI قطع و وصل میشود جرقه تولید میکند که برای رفع مضرات آن بموازات کنتاکت، خازن زنگ را با مقاومتی(معمولاً 100 اهم) به کنتاکت U1 متصل نمودهاند.
4- مکالمه دو جانبه
در دستگاههای تلفن داخلی دگمهدار میتوان مکالمه با مشترک شهری را بوسیله فشاردادن دکمه زمین(T) موقتاً قطع و با گرفتن نمره همکار اداری دیگری با او مذاکره و شور کرد(چنانچه امتیاز مکالمه دو جانبه در مراکز تلفن خودکار داخلی جهت مشترک با مشترکین منظور شده باشد عمل مکالمه دو جانبه امکانپذیر خواهد بود) در این مدت مشترک شهری بدون اینکه از مکالمات داخلی مطلع شود با دستگاه مرکز تلفن خودکار داخلی ارتباط برقرار مینماید.
5- مکالمه مجدد
با فشاردادن دکمه زمین(T) میتوان مکالمه با همکار اداری را قطع و دوباره با مشترک شهری مکالمه را ادامه داد و همچنین همکار اداری میتواند با فشاردادن دکمه زمین خود مذاکره شهری را به تلفن خود مرتبط نماید.
6- ختم مکالمه و قطع ارتباط
با نهادن گوشی بر روی قلاب بر اثر وزن گوشی و فشردهشدن فنر قلاب کنتاکت U1 باز شده و مدار جریان که بوسیله U1 برقرار شدهبود قطع میشود. اصول ششگانه فوق برای مکالمه کار مراکز تلفن و چگونگی برقراری ارتباط اتوماتیک کمال اهمیت را دارا میباشد. ضمناً در مدار گوشی تلفنهای مدرن یک عدد دیاک قرار دارد تا صداهای اضافی و تقههای کار رلهها و غیره را حذف یا تضعیف نماید تا باعث ناراحتی گوش نگردد.
خود شنوایی
با توجه به نقشه ساده دستگاههای تلفن ملاحظه میگردد که چون هنگام مکالمه جریان میکروفن نیز از مدار گوشی میگذرد لذا گوینده سخنان خود را از طریق گوشی نیز میتواند بشوند.
چنانچه تمامی جریان میکروفن از مدار گوشی بگذرد در تحت شرایط خاصی ممکن است بعلت هم پیوستگی صوتی گوشی و میکروفن(از طریق هوا) باعث سوتکشیدن در گوشی شود و همچنین بلند بودن صدای گوینده در گوشی نیز سبب ناراحتی میگردد برای رفع این نقیصه کافی است که بجای تمامی جریان میکروفن فقط مقداری از آن در مدار گوشی القاء گردد.
برای این منظور ترانسفورماتور مخصوصی که به بوبین اندیکسون معروف میباشد که دارای دو پیچک(سیمپیچ) 95 و 35 اهمی است که برای خود شنوایی فقط پیچک 35 اهمی آن در مدار میکروفن قرار دارد و پیچک 95 اهمی بانضمام مقاومت 400 اهمی بطور موازی با میکروفن اتصال دادهشدهاست.
تعمیر تلفن
نکاتی چند در مورد تعمیر تلفن:
1. زمانیکه صدا از گوشی شنیده نمیشود ولی صدا از طریق میکروفن منتقل میشود.
* یکی از سیمهای مربوط به گوشی(زرد یا سبز)از داخل پاره شده که بایستی کابل گوشی دهنی کلاً تعویض گردد.
*کپسول گوشی سوخته بایستی تعویض شود.
*کپسول گوشی در محل خود کنتاکت نمیکند.
2- صدا از گوشی شنیده میشود ولی صدا از طریق میکروفن منتقل نمیشود اغلب این عیب در اثر زدن تلفن به پریز برق پیش میآید.
* یکی از سیمهای مربوط به میکروفن(سفید- قهوهای)از داخل قطع است که باید کابل گوشی دهنی بطور کلی تعویض شود.
*کپسول دهنی سوخته است باید تعویض شود.
* کپسول دهنی در محل خود بخوبی کنتاکت نمیکند.
* بوبین اندیکسون سوخته است بایستی تعویض شود. چنانچه صدا ضعیف منتقل شود علت در خرابی بوبین اندیکسون و یا دهنی میباشد بایستی تعویض شود.
3- تلفن سالم است زنگ نمیزند.
*سیمهای اتصالی(قهوهای سفید) مربوط به زنگ در محل خود وصل نمیباشد.
*بوبین زنگ سوخته است بایستی زنگ تعویض شود.
* خازن یک میکروفارادی در مدار قرار نگرفته است.
*چکش زنگ با آزادی حرکت نمیکند بایستی تنظیم شود.
4- چنانچه شمارهگیر دارای عیب باشد.
* شمارهها اشتباه گرفته میشود بایستی قسمتهای متحرک شمارهگیر تحت نظر متخصص تنظیم گردد.
5- چنانچه به تلفن زنگ بخورد و ارتباط کامل داشتهباشد اما شمارهگیر نتوانیم با این تلفن انجام دهیم.
*در اتصال سیم تغذیه به خط سیم سبز شده که بایستی تعویض شود و سیم سفید و قهوهای به خط وصل گردد.
6- تلفن خوب قطع و وصل نمیکند.
*کنتاکتهای کثیف شده باید تمیز گردد(نباید از سوهان یا سمباده استفاده کرد).
7- صدای تقتق از گوشی شنیده میشود.
*دیود قطع یا خراب است باید تعویض شود.
دستگاههای مراکز تلفن خودکار داخلی