تحقیق مقاله پیامبر

پیامبر در ادیان ابراهیمی، آورنده وحی الهیست.

از دیدگاه اسلام

قرآن در این باره می‌گوید: «ما پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه به او وحی کردیم: خدایی جز من نیست. پس تنها مرا بپرستید.» (انبیا، آیه ۲۵)

پیامبران نیز نظیر سایرین بشرند، زندگی می‌کنند و می‌میرند و تفاوت در این است که به آنها وحی می‌شود. قرآن در این باره می‌گوید: «بگو جز این نیست که من هم انسانی مثل شما هستم، که به من وحی می‌شود.» (کهف، آیه ۱۱۰).

از دیدگاه «اسلام» و «قرآن»، پیامبران الهی معصوم (پاک و بی گناه) هستند.

از دیدگاه دین بهائی

مظهر ظهور

در دین بهائی، پیامبران یا فرستادگان خداوند اصطلاحا مظهر ظهور نامیده می‌شوند. ظهور یعنی ظاهر ساختن و نشان دادن چیزی که از قبل معلوم نبوده‌است. مظاهر ظهور الهی افرادی هستند که کلمات خدا را برای بشر ظاهر و عیان می‌نمایند. طبق اصول اعتقادات بهائی، مظهر ظهور، تجلّی‌گاه کامل اسماء و صفات الهی است. بهائیان این اصل را این گونه توضیح می‌دهند که اگر خداوند را همانند خورشید در نظر بگیریم، مظهر ظهور همانند آینه‌ای پاک و صیقلی است که تصویر و پرتوهای خورشید را به بهترین نحو منعکس می‌سازد. امّا این بدین معنا نیست که خداوند از مقام خود در آینه تنزّل نموده‌است، بلکه فقط رحمت و فیض او و صفات و اسماء او در آن آینه تجلّی می‌نماید. مظهر ظهور الهی معصوم است و عصمت او ذاتی است.

بهائیان بر این باورند که خدا در هر زمانی بنا بر اقتضای زمان و مکان فردی را برای پیامبری بر روی زمین انتخاب می‌نماید. همچنین، نیاز بشر به مظهر ظهور هیچ‌گاه از بین نمی‌رود، زیرا انسان همواره به مربّی و راهنمائی نیازمند است تا او را به سمت کمال هدایت نماید. این مربّی باید بر تمام جنبه‌های زندگی انسان آگاه و در این مورد بصیرتی روشن داشته‌باشد. از نظر بهائیان، فقط مظهر ظهور است که چنین بصیرت و قوّه‌ای را داراست.[۱]

از دیدگاه مسیحیت و یهودیت

در کتاب مقدس از دو لفظ نبی(navi, נְבִיא) و رائی(ro'eh, ראה) برای پیامبر یا رسول استفاده شده است. و مورد استفاده رائی به گذشته‌های دور بر می‌گردد که اطلاع دقیقی از آن در دست نیست.[۲]

در دیدگاه مسیحیان و یهودیان، «پیامبر» یا «رسول» به اشخاصی گفته می‌شود که توسط خداوند انتخاب می‌شوند تا پیامی تازه از خداوند را به نوع بشر منتقل سازند.

در معنای مذکور، به اعتقاد مسیحیان ویهودیان و بر اساس کتاب مقدس(مجموعه عهد عتیق و عهد جدید{انجیل}) تنها یک پیامبر وجود داشت و او «موسی» بود که شریعت یهود را که شامل ده فرمان یا دستور اصلی و دستورات جزئی دیگری است برای قوم بنی اسرائیل آورد.

سایر شخصیت های اصلی کتاب مقدس که پس از موسی می‌آیند و به نام نبی - مرد مقدس شناخته می‌شوند(به استثنای عیسی مسیح)؛ حامل یا رساننده پیغام جدیدی نیستند و تنها برای گسترش و زنده نگاه داشتن دستورات خداوند در ده فرمان انتخاب می‌شدند.

به علاوه بر اساس کتاب مقدس ،به جز موسی که کتاب آسمانی تورات از اوست؛ سایر کتب «عهد عتیق» که پس از موسی نگاشته شده حاوی آیین جدیدی نیستند. همپچنین، هر چند این کتب چه به دست نبی یا کاتبین نوشته شده باشد با هدایت روح القدس به نگارش درآمده اند، اما بر خلاف «تورات»، «کتاب آسمانی» محسوب نمی گردند.

زندگی انبیای اولیه پیش از موسی نیز در کتاب «تورات» مکتوب می باشد. موسی و انبیای پس از او اکثرا دارای معجزه هایی نیز بودند که نشانه برگزیدگی آنها محسوب می‌شد اما انبیای پیش از او - نظیر ابراهیم و نوح - معجزه‌ای ندارند

پیامبران و انبیا در دیدگاه کتاب مقدس ، کاملا مانند افراد عادی هستند:

گناه می‌کنند، مرتکب اشتباهاتی می‌شوند، و مانند مردم معمولی زندگی می‌کنند و تنها ویژگی که آنهارا برتر می سازد، انتخاب خداوند است.

در دیدگاه کتاب مقدس ابراهیم نبی بوده است.[۳] اما برخی معتقدند «ابراهیم» «اسحاق»، «نوح» و کلیه شخصیت های پیش از موسی نبی یا پیامبر نیستند.[نیازمند منبع] و این افراد را به نام «مرد خدا» یا «خادم خداوند» معرفی می نماید.

در اعتقاد یهودیان ملاکی آخرین نبی بود و در اعتقاد مسیحیان «یحیی» آخرین نبی بود.

طبق اعتقاد مسیحیان و کتاب «عهد جدید»(انجیل) پس از آن خداوند طبق وعده‌ای که داده بود، خود در قالب بشریِ «عیسی مسیح» به زمین آمد تا در ارتباط خویش با انسان، با نوع بشر پیمان جدید(عهد جدید)ی ببندد. نشانه این پیمان مرگ «عیسی مسیح» بر صلیب و زنده شدن دوباره او در روز سوم پس از مرگش بود.

یهودیان «عیسی» را نه نبی می‌دانند و نه پیامبر و نه مسیح. در اعتقاد آنها مسیح موعود(ماشیح که در کتاب مقدس- بخش عهد عتیق وعده داده شده) هنوز نیامده است.

داستان پیامبران در تورات، تلمود، انجیل و قرآن و بازتاب آن در ادبیات فارسی

داستان پیامبران در تورات، تلمود، انجیل و قرآن و بازتاب آن در ادبیات فارسی کتاب ارزشمندی که با دقت فراوان و از دیدگاه‏های مختلف داستان زندگانی پیامبران را به روایت‏های گوناگون نقل کرده ا ست.

آقای محمد لاریجانی نویسنده و جمع‏آوری کننده محترم این مجموعه سعی دارد خواننده را با زندگی روحانی و جسمانی پیامبران الهی آشنا سازد و فضای کتاب سراسر پندآموز است و پیامبران را به عنوان انسان‏هائی که رسالت راهنمایی و تعالی بشریت را از جانب خداوند به عهده گرفته‏اند معرفی می‏نماید.

البته روشن است که نویسنده مسلمان، آقای محمد لاریجانی با توجه به زمینه‏های اعتقادی خود به جمع‏آوری مطالب و استفاده از منابع اقدام کرده است ولی این شیوه کار به هیچ‏وجه اهمیت کتاب را کم نمی‏کند. نکته دیگر این که خواننده برای درک مطالب عنوان شده یا باید اطلاعات مقدماتی و اولیه از تاریخ ادیان و نظر مورخین و نویسندگان را داشته باشد و یا به منابعی در زیرنویس صفحات ذکر شده مراجعه نماید.

نویسنده محترم در دیباچه کتاب درباره منابع و مأخذهای مورد استفاده توضیحاتی داده است که شرح مربوط به تلمود از اهمیت ویژه برخوردار است. در این مختصر ابتدا مطلبی به نقل از کتاب کشف‏الاسرار در شرح حال حضرت موسی کلیم‏الله و سپس اشاره‏ای را که به کتاب تلمود در دیباچه کتاب آمده است نقل می‏کنیم.

***

مادر موسی کس فرستاد به نجار- مردی مصری بود از کسان فرعون، و از وی تابوت خواست تا بخرد. نجار گفت: « تابوت را چه می‏کنی؟» کراهیت داشت که دروغ گوید، گفت: «پسری آورده‏ام و از بیم فرعون و کید وی، او را در تابوت پنهان می‏کنم».

نجار برفت تا ذبّاحان را خبر دهد. چون خواست که سخن گوید، زبانش بسته شد، به دست اشارت می‎‏کرد، ذباحان نمی‏دانستند که چه می‏گوید، او را به در کردند. نجار به خانه باز شد، زبان وی نیک گشت. دیگر بار بازگشت تا ایشان را خبر دهد، رب‏العالمین زبان وی لال کرد و چشم وی نابینا، ایشان او را بزدند و بیرون کردند، گنگ و نابینا بیرون آمد، به راه در چاهی بود، در آن افتاد. بدانست که خدای را در آن سرّی است. نیت کرد که اگر به حال صحت و سلامت باز شود، آن حال بپوشد و مادر موسی را یاری دهد در حفظ موسی. رب‏العالمین صدق وی دانست، او را چشم روشن و زبان گویا باز داد، بیامد و ایمان آورد و از فرعون ایمان خویش پنهان کرد. اوست که رب‏العزه در قرآن او را مؤمن آل فرعون خواند- نام او حِزبیل- پس تابوتی ساخت به قد موسی و مادر موسی، موسی را در آن تابوت کرد و به رود نیل سپرد.

شیر ده ای مادر موسی ورا

                   وندر آب افکن میندیش از بلا

گر تو بر تمییز طفلت مولعی

                   این زمان یا ام موسی، ارضعی

(مثنوی)

مادرش انداخت اندر رود نیل

                   کار را بگذاشت با نعم الوکیل

(مثنوی)

مادر موسی چو موسی را به نیل

                   درفکند از گفته رب جلیل ...