مقدمه
غار علیصدر همدان یکی از شگفتی های جهان، در سال موردبازدید دهها هزار نفر از گردشگران داخلی و خارجی قرارمی گیرد. باتوجه به استقبالی که در طول سالهای اخیر ازتماشای این غار شده، بر تأسیسات جنبی این غار افزوده شد و تسهیلاتی برای اقامت تماشاگران و بازدید ازقسمت های مختلف آن فراهم گردیده است.
غار علی صدر یکی از ویژگیها و پدیده های طبیعی استان همدان است که در 60 کیلومتری شمال همدان درکوههائی موسوم به سوباشی و در روستای الستر واقع است که به غلط آن را علی صدر می نامند.
غار علی صدر در کوه کم ارتفاعی واقع است و دهانه غار پائین تر از سطح کوه و در وسط یکی از کوچه های ده الستر قرار دارد.
دو غار دیگر در این کوهها وجود دارد که اولی غار سوباشی 12 کیلومتر و دومی غار سراب 7 کیلومتر با غار اصلی فاصله دارد و آب موجود در غار علی صدر از غار سراب سرچشمه می گیرد.
غار علیصدر
غار علیصدر به عنوان بزرگترین غار آبی جهان یکی از پرجاذبه ترین و شگفت انگیزترین غارهای دنیا محسوب می شود و از موقعیت خوبی دراین منطقه برخوردار است. این غار که در 72 کیلومتری شمال غربی همدان واقع شده است، به عنوان زیباترین جلوه طبیعت همه ساله در فصول مختلف، بویژه تابستان مورد بازدید مسافران و مشتاقان از گوشه و کنار ایران و سایر کشورهای جهان قرار می گیرد.
غار علیصدر به صورت دریاچه ای عظیم در دل کوههای موسوم به «سوباشی» در روستای علیصدر قرار گرفته و از تعداد زیادی تالار بزرگ و کوچک و پیچ در پیچ که طول آن به 1200 متر می رسد تشکیل شده است . این غار عظیم درحال حاضر به یک دهکده گردشگری تبدیل شده است و اصلاحات خوبی از نظر نورپردازی، صدا، تردد و نحوه استفاده از داخل غار صورت گرفته است و همچنین ایجاد مراکز تفریحی و رفاهی و نمایشگاهی و فروشگاههای بزرگ جلوه ویژه ای به این غار داده است.
غار علیصدر در 80 کیلو متری شمال همدان و در کوههایی که به سوباشی معروفند و در روستای علیصدر از توابع بخش گل تپه شهرستان کبوترآهنگ واقع شده و یکی از زیباترین پدیده های طبیعی جهان است . کوهی که این غار عظیم و شگفت انگیز در دل آن قرار دارد ، در جنوب روستا و تقریبا چسبیده به آن است و ارتفاع چندان زیادی ندارد . در این کوه دو غار دیگر به اسامی سوباشی و غار سراب موجود می باشد که به ترتیب حدود 7 و 11 کیلومتر با غار علیصدر فاصله دارند. و به گفته اهالی و آنچه که در منابع جغرافیایی آمده است ، آب درون غار علیصدر از غار سراب سرچشمه میگیرد. دهانه غاردردامنه هم سطح زمین ودرجهت یکی از کوچه های روستای علیصدرقرارگرفته است . پس ازورودبه غار به محوطه نسبتا وسیعی می رسیم که رسوبات کربنات کلسیم در سقف و دیوارهای آن نمایانگر آن است که در گذشته در این محوطه آب وجود داشته است محل فعلی آب درون غار حدود 50 متر با این محوطه فاصله دارد و سطح آن چندین متر پایین تر از آن است و مجرایی به عمق 2 متر از محوطه ورودی تا محل آب کشیده شده است و تا چند ده متر در آب به طرف عمق غار ادامه دارد و مشخص میکند که در گذشته برای استفاده ار آب غار حفاری گردیده است . محوطه غار از تعداد زیادی تالارهای بزرگ و کوچک و پیچ در پیچ تشکیل گردیده است . که به وسیله دهلیزها و دالان های مشبک با یکدیگر مرتبط میشوند و وسعت بعضی از آنها به بیش از چند صد متر مربع می رسد . از مجموع رشته آبهای داخل غار ، دریاچه بزرگی به وجود آمده که کف تمامی غار ( تالار ها و راهروها ) را در برگرفته است . آب دریاچه بدون رنگ و بو است و مزه آن معمولی و بسیار زلال است و تا عمق 5 متری کف آن به خوبی با کمترین نور قابل دیدن است این آب از لحاظ درجه حرارت جزو آبهای سرد است و نتایج آزمایش های فیزیکوشیمیایی آن نشان می دهد که در نقاط مختلف غار ترکیبات شیمیایی آب نزدیک به هم و جزو دسته آبهای بیکربنات کلسیم سبک یا نزدیک به خنثی و از نظر میکربی آلوده می باشد . سطح آب غار دارای نوساناتی است که آثار آن روی دیوارهای غار به خوبی مشهود است و چون آب غار توسط رشته هایی به خارج می رود سطح آب به استثنای مواقع پر آبی یکنواخت می باشد . سقف غار علیصدر که در پاره ای از قسمتها تا حدود 10 متر از سطح آب ارتفاع دارد ، پوشیده از رسوبات کربنات کلسیم خالص و مخلوط با عناصر شیمیایی مختلف است که جریان آب از خارج به داخل غار آن را ایجاد نموده است این رسوبات به صورتهای مختلف استالاگمیت هایی را تشکیل داده است که هریک از زیبایی و جلوه خاصی برخوردار است . در کف غار و در نقاطی که آب وجود ندارد نیز به وفور استالاکمیت های متنوع می بینیم . در اثر بخار و جریان ملایم آب از حارج به داخل که در بعضی نقاط بصورت چکه هایی به سطح دریاچه سرازیر می شود رسوبات آهکی نرم و تجزیه شده با رنگهای مختلف و زیبا تمامی سطح دیوارهای غار را می پوشاند ، و با اندک ضربه‌ای به داخل آب سرازیر میگردد . منظره درون غار بسیار بدیع و هوای آن سبک است و حالت سکون مطلق دارد . بصورتیکه اگر شمعی در آن روشن کنیم , هیچگونه حرکتی در شعله شمع نمایان نمی شود . تمامی کانالهای این غار هنوز کشف نشده است و گفته می شود که در یکی دو شبکه آن میان 10 تا 11 کیلومتر پیشروی شده‌است . در بعضی از کانالهای آن پس از عبور از دریاچه به خشکی می رسیم که با طی نمودن مسافتی طولانی در خشکی دوباره دریاچه و یا کانال آب نمایان می شود . به طور رسمی 2100 متر از طول غار شناسایی شده که ارتفاعی بین 1 تا 35 متر ، عرض 2 تا 15 متر و عمق 1 تا 17 متر را دارا می باشد . این غار از پرجازبه ترین مراکز سیاحتی استان همدان است که همه ساله از اقصی نقاط کشور و نیز از کشورهای دیگر تعداد زیادی ( حدود هزار نفر ) از آن بازدید می کنند . اخیرا تاسیسات رفاهی را در اطراف غار گسترش داده اند و در داخل غار با استفاده از روشنایی برق و قایق های پدالی چهار نفره بازدید از این غار را بسیار آسان نموده است .