موضوع:
بودجه بندی سرمایه ای
روش های بودجه بندی سرمایه ای
برخلاف دارایی های جاری، دارایی های بلندمدت که دارایی های سرمایه ای نیز نامیده می شوند، در فرآیند فیزیکی تولید کالا و خدمات طی چند دوره مختلف توسط واحد تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. نظر به این که مبالغی که صرف خرید دارایی های سرمایه ای می شود، عموماً قابل توجه است، واحدهای تجاری معمولاً این گونه مخارج را قبل از انجام به دقت طرح ریزی و ارزیابی می کنند. بودجه بندی سرمایه ای شامل جریان کل برنامه ریزی برای آن دسته از هزینه های سرمایه ای است که بازده آن ها از یک سال تجاوز می کند.
برای دستیابی به بالاترین بازده ممکن بر روی سرمایه گذاری ها، باید آن دسته از طرح ها و پروژه هایی انتخاب و اجرا شوند که واقعاً توجیه مالی اقتصادی داشته باشند. انتخاب و اجرای بهترین پروژه ها، باعث می شود که ثروت سهام داران (در مورد شرکت های دولتی، ثروت ملی) حداکثر شود.
روش های زیادی برای تعیین برتری یک پروژه نسبت به پروژه دیگر وجود دارد که از آن ها به عنوان معیارهای بودجه بندی سرمایه ای نام برده می شود. این معیارها را می توان به دو دسته سنتی و مدرن تقسیم بندی کرد. برای قضاوت در مورد پروژه ها لازم است مواردی از قبیل جریانات نقدی، نرخ تورم، مخارج سرمایه ای و... را برآورد کرد. در روش های سنتی برای هر یک از موارد مذکور یک رقم پیش بینی می شود، در حالی که در روش های مدرن هر یک از حالات مختلف هر یک از متغیرها را با حالات مختلف متغیر دیگر در نظر گرفته و سعی می شود تمام حالات ممکن بررسی شود. یکی از روش های مدرن روش شبیه سازی مونت کارلو است. شبیه سازی یعنی همانندسازی یک سیستم واقعی با استفاده از یک مدل ریاضی که تقریباً تمام ویژگی های مؤثر بر سیستم را در نظر می گیرد. سه کاربرد اساسی شبیه سازی11) در طراحی سیستم ها22)، تجزیه و تحلیل حساسیت آن ها و33) آموزش حرفه ای کارکنان برای هماهنگ کردن خود در موقعیت های آتی است.
در شبیه سازی مونت کارلو در ابتدا باید تمام عوامل تاثیر گذار برای تعیین جریانات نقدی را در نظر گرفت. بعضی از این عوامل کاملاً قابل کنترل بوده و عدد و رقم شان مشخص است مثلاً فرض کنیم سرمایه گذاری اولیه و عمر مفید تجهیزات خریداری شده از جمله این موارد باشد. بعضی دیگر از این عوامل متغیر هستند و شرایط اقتصادی جامعه، قوانین و مقررات مصوب آتی و توان و فعالیت شرکت و... روی آن ها تاثیر می گذارد مثلاً میزان فروش کارخانه، هزینه های ثابت و متغیر عملیاتی و...
در مرحله بعد با توجه به تمام حالات ممکن میانگین و انحراف معیار عوامل متغیر به دست می آید و با ترکیب حالت های مختلف آن با عوامل قابل کنترل و ثابت نتیجه به نرم افزار داده می شود و در خروجی براساس تعداد بارهای شبیه سازی شده مثلاً ما 500 ارزش فعلی خالص برای طرح استخراج می کنیم. در حالی که در روش سنتی ما فقط یک ارزش فعلی خالص برای طرح برآورد می کنیم. در این تحقیق ارزش فعلی خالص طرح مجتمع فولاد مبارکه به روش شبیه سازی مونت کارلو برآورد شده است. علت استفاده از این روش این است که در بین روش های مدرن، این تنها روشی است که می تواند مساله به این بزرگی را حل کند. سایر فنون جدید عمدتاً برای مقایسه مزیت نسبی یک طرح نسبت به طرح دیگر به کار می روند. در حالی که در مورد طرح مجتمع فولاد مبارکه، هیچ پیشنهاد موازی دیگری مطرح نبوده است
نتایج حاصله مؤید این مطلب است که استفاده صحیح از تکنیک شبیه سازی مونت کارلو می تواند منجر به پیش بینی شود، که نسبت به پیش بینی سنتی به واقعیت نزدیک تر است.
این تحقیق همان طور که قبلاً هم ذکر شد بر روی مجتمع فولاد مبارکه انجام شده است. فرضیه های آن عبارتند از:
1- به کارگیری فنون جدید و مناسب بودجه بندی سرمایه ای به تخصیص بهتر منابع اقتصادی در مجتمع فولاد مبارکه می انجامد.
2- استفاده از روش شبیه سازی مونت کارلو نسبت به روش برآورد نقدی، پیش بینی نزدیک تری از ارزش فعلی خالص واقعی طرح مجتمع فولاد مبارکه می دهد.
براساس ارزش فعلی خالص پیش بینی شده از روش شبیه سازی، اجرای طرح مجتمع فولاد مطلقاً توجیه مالی ندارد، واقعیت نیز مؤید صحت این مطلب است. این طرح در عمل نیز توجیه مالی ندارد. در حالی که براساس روش سنتی طرح سرمایه ای مذکور ارزیابی و سودآور برآورد شده بود.
منابع عظیم اقتصادی هم در این طرح صرف شده اند، منابعی که مصرف آن ها توجیه مالی ندارد.
همان طور که در نتایج این تحقیق هم دیده شد، سهل انگاری و عدم توجه در انتخاب روش های علمی صحیح تا چه حد می تواند ثروت ملی را کاهش دهد، مسلماً چنین اشتباهاتی در پروژه های دولتی با مخارج بسیار بالا، سنگینی زیان های محوله را بر گرده ملت ایران افزون می کند.
\ تلخیص: فیروزه سالارالدینی
این مقاله خلاصه ای از پایان نامه درجه کارشناسی ارشد آقای مهراب یوسفیان تحت عنوان «بررسی امکان استفاده از فنون جدید بودجه بندی سرمایه ای در مجتمع فولاد مبارکه» است که با راهنمایی آقای دکتر حسین عبده تبریزی در دانشگاه امام صادق در پاییز 1378 دفاع شده است.
تجزیه وتحلیل بودجه بندی سرمایه ای
با سلام اینجانب امیر نیک بختی فارغ التحصیل کارشناسی حسابداری ، در این مقاله مدیریتی ، به تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری در بودجه بندی سرمایه ای پرداخته ام. متن پیش رو ، ترجمه مقاله ای از Matt H. Evansبا همین عنوان(Capital Budgeting Analysis) می باشد. امیدوارم کاستی های ترجمه ی اینجانب را ببخشید.
با امید به اینکه مورد توجه و استفاده شما دوست عزیز قرار بگیرد.
با تشکر از انتخاب شما :
امیر نیک بختی – فارغ التحصیل کارشناسی حسابداری بهار 1386
منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستم با :
www.Nikbakhty.blogfa.com
[email protected]
خواهشمندم در صورت استفاده از این مقاله ،منبع را نیز ذکر
فرمائید..(Nikbakhty.blogfa.com)
هزینه های سرمایه ای
هر زمان که ما هزینه ای را ایجاد می کنیم که برای ما یک جریان سود نقدی برای بیشتر از یکسال ایجاد میکند این را هزینه های سرمایه ای می گوییم. که بطور مثال می تواند شامل خرید یک تجهیزات جدید ، گسترش تاسیسات تولیدی ، خریدن یک شرکت دیگر، بدست آوردن فن آوریهای جدید ، شروع و دسترسی به یک تحقیق و گسترش برنامه ها و امثال اینها . هزینه های سرمایه ای غالبا مخارج زیادی را به منظور بدست آوردن منافع آتی یا ارزش آینده متحمل شرکت می کند.بعلاوه یک بار به کار بردن هزینه های سرمایه ای به دلیل فرسوده شدن مشکل است. بنابراین ما به تجزیه و تحلیل دقیق و پیشنهادات ارزیابی هزینه های سرمایه ای نیازمندیم.
سه مرحله از تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای
تجزیه وتحلیل هزینه های سرمایه ای فرآیندی است که منجر می شود به اینکه ما چقدر برای دارائیهای سرمایه ای ، سرمایه گذاری کنیم. یعنی دارائیهایی که باعث فرآیند جریان منفعت و وجه نقد برای بیشتر از یکسال می شوند. ما سعی می کنیم که به سوال زیر پاسخ دهیم :
آیا منافع آتی این پروژه به مقداری زیاد است تا سرمایه ای را که درگیر می کنیم پوشش دهد؟
سابقا گفته می شد که صرف پول امروز تعیین می کند که چقدر در فردا (آینده) داریم.از اینرو ما بر ارزش کنونی تمرکز می کنیم تا بتوانیم درک کنیم که هزینه امروز چه میزان به ارزشهای آینده اعتبار دارد. یک روش معمول برای متصور شدن ارزش فعلی یک پروژه، روش تنزیل جریانات نقدی یا DCF می باشد. به هر حال ما می آموزیم که این روش برای ارزیابی صحیح یک پروژه ،خیلی سطح است. سه مرحله در تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای شامل موارد زیر است:
- تجزیه و تحلیل تصمیم در مورد شناسایی ساختار
- انتخاب روش قیمت گذاری برای برقراری ارتباط با شرایط
- تنزیل جریانات نقدی به منظور اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری
مرحله اول : تجزیه و تحلیل تصمیم
تصمیم گیری در امروزبرای آینده، به دلیل عدم اطمینان و خطاهای تخمینی بسیار پیچیده است. بعلاوه بیشتر پروژه های سرمایه ای شامل درگیری متغیرهای فراوان و خروجی ها می باشد. برای مثال،برآورد جریانات نقدی یک پروژه با نیازمندیهای سرمایه ای، احتمال خطر پروژه، قوانین مالیاتی، نرخ تورم مورد انتظار و ارزشهای در اختیار و در دسترس، مرتبط می شود. ما می دانیم که برای درآمدهای پیش بینی شده پروژه ها بازارهایی وجود دارد ،و پیچیدگی و فشار ناشی ازدارائیهای رقابتی و عمر مفید یک پروژه وجود دارد. اگر پروژه سرمایه ای ما، درگیر با تولید باشد، درک می کنیم که بعلاوه هزینه های تولید، سربار، بکارگیری استعدادها و نیروی انسانی و هزینه های شروع یک پروژه و اول دوره را نیز داریم. در نتیجه ما نمی توانیم با تصوری ساده و سطحی از ارقام ناشی از تنزیل جریانات نقدی ، پروژه های سرمایه ای را مدیریت کنیم. ابتدا ما باید ببینیم تصمیم گیریها کامل بوده و متغیرهای وابسته به دارائیها و خروجی ها با سلسله مراتب منظم صورت گرفته است.
بنابراین قدم اولیه ما در بودجه بندی سرمایه ای کسب آگاهی در مورد پروژه و سازماندهی در قالب مسیر تصمیم گیری است.ما می توانیم از نرم افرارهایی مثل Expert Choice یا Decision Pro استفاده کنیم، این نرم افزارها به ما کمک می کنند تا بتوانیم اقدامات لازم جهت تصمیم گیری را انجام دهیم.
مرحله 2 : انتخاب روش قیمت گذاری
عدم اطمینان نسبت به یک پروژه به دلیل کاهش آگاهی و انجام کار در سطح وسیعی از اقدامات و تصمیمات می باشد. قدم دوم در این فرآیند، رسیدگی به همه گزینه ها یا انتخابهایی است که در مورد یک پروژه داریم. بنابراین ما قبل از شروع فرآیند تنزیل جریانات نقدی ، به دلیل مدیریت تغییرات غیر منتظره ، ما نیاز به فراهم کردن یک سری منظم از انتخابها در مورد یک پروژه داریم.
در مدیریت مالی ، رسیدگی به انتخاب بین پروژه های سرمایه ای ، تجزیه و تحلیل مطالبات موکول به آینده یا انتخاب روش قیمت گذاری نامیده می شود. بعنوان مثال، تصور کنید که می خواهید از بین دو دیگ بخار برای کارخانه خود ، یکی را انتخاب کنید، برای دیگ بخار A از نفت و برای دیگ بخار B میتوان از نفت یا گاز طبیعی استفاده کرد. بر مبنای روش سنتی بودجه بندی سرمایه ای، کم هزینه ترین دیگ بخار که همان دیگ بخار A است، انتخاب می شود. هر چند اگر ماقیمت دیگ بخار B را بررسی کنیم و انتخاب کنیم ، می تواند انتخاب بهتری باشد ،زیرا در اینصورت می توانیم انتخاب کنیم که از چه سوختی استفاده کنیم. تصور کنید پیش بینی کنیم که قیمت نفت در 5 سال آینده افزایش پیدا می کند. در نتیجه هزینه های عملیاتی دیگ بخار A افزایش می یابد، اما در مورد دیگ بخار B می توان از یک سوخت جایگزین دوم برای کنترل بهتر هزینه های عملیاتی استفاده کرد.در نتیجه ما می خواهیم دارائیها را از پروژه های سرمایه ای انتخاب کنیم.
روش قیمت گذاری باعث تشخیص ارزش افزوده یک پروژه می شود، زیرا از روشهای مشابه قابل انعطاف تر است. این انعطاف به ما کمک می کند تا پروژه های سرمایه ای را مدیریت کنیم و از اینرو نقص به رسمیت شناختن انتخاب ارزشها می تواتد از یک پروژه بدون ارزیابی منتج شود.
مرحله 3: جریانات نقدی تنزیل شده
ما در دو مرحله از تجزیه و تحلیل بوجه بندی سرمایه گذاری را تمام کردیم: 1) ساخت و سازماندهی بین دانسته ها درفرآیند تصمیم گیری 2) شناخت و ساختار انتخابهای خود در پروژه های سرمایه ای. حالا می توانیم یک تصمیم در مورد سرمایه گذاری بر مینای جریانات نقدی تنزیل شده اتخاذ نماییم.÷
بر خلاف حسابداری، مدیریت مالی مرتبط می شود با ارزشهای امروز دارائیها یعنی ارزش کنونی یا جاری. از آنجایی که پروژه های سرمایه ای باعث سودآوری در آینده می شوند و چون می خواهیم ارزش جاری یک پروژه را تعیین کنیم، باید جریانات وجوه نقد آینده یک پروژه را به ارزش فعلی تنزیل نماییم.
تنزیل توجه دارد به گرفتن یک مبلغ در آینده و پیدا کردن و اندازه گیری این مبلغ در امروز. ارزش آتی به خاطر ارزش زمانی پول، با ارزش فعلی متفاوت است. مدیریت مالی ارزش زمانی پول را شناسایی کرده و آن را در نظر می گیرد به دلیل :
1- تورم ، ارزشها را در طول زمان کاهش می دهد. یعنی 1000دلار در 5 سال آینده ارزش کمتری از 1000 دلار در امروز دارد و این بخاطر افزایش سطح قیمتها می باشد.(تورم)
2- عدم اطمینان به آینده، یعنی فکر می کنیم که اگر 1000 دلار را در 5 سال آینده بجای امروز دریافت کنیم ممکن است دستخوش اتفاقاتی در طول این مدت بشویم.
3- هزینه فرصت پول، 1000دلار امروز ارزش بیشتری دارد از این مبلغ در 5 سال آینده، به این دلیل که میتوانیم این مبلغ را سرمایه گذاری کرده و سودآوری داشته باشیم.
ارزشهای جاری با استناد به جداول محاسبه می شود و یا می توانیم از ماشین حساب و یا صورتهای منتشر شده برای محاسبه تنزیل استفاده کنیم. برای نرخ تنزیل از هزینه های فرصت سرمایه گذاری استفاده می شود، یعنی نرخ عوایدی که ما نیاز داریم و از سایر پروژه ها با احتمال خطر مشابه می توانیم بدست آوریم.
روشهای ساده تحلیل مخاطره *
مدیران مالی در عمل سه روش تحلیل مخاطره مبتنی بر تکنیکهای گردش وجوه نقد تنزیل شده را که مستلزم استفاده از معیارهای عددی مخاطره نیست بکار میگیرند.کلیه روشهای مزبور براساس قضاوت مدیریت در مورد مخاطره پروژه سرمایه ای بنیان گذاشته شده است
.روشهای مورد بحث عبارتند از:
١.استفاده از براوردهای محافضه کارانه گردش وجوه نقد پروژه.
٢.استفاده از قضاوت مدیریت در مورد این که آیا سود آوری پروژه به اندازه ای هست که
مخاطره آن را جبران کند یا خیر.
٣.استفاده از یک سیستم طبقه بندی برای پروژه ها بر اساس حداقل نرخهای بازده قابل قبول
از پیش تعیین شده برای هر یک از طبقات.
هرسه روش مذکور در بالا با یک مسئله مشترک یعنی ملحوظ نکردن مستقیم نحوه ارزشیابی
گردش وجوه نقد پروژه توسط سرمایه گذاران مواجه اند.بنابراین روشهای مزبور از لحاظ تعیین
منافع پروژه ها از دیدگاه صاحبان واحد تجاری از دقت کافی برخوردار نمیباشند.علیرغم فقدان