دانلود تحقیق و مقاله زبان و ادبیات فارسی

مقدمه مقاله در15 صفحه آماده شده است که به زندگی و بررسی کوتاه آثار شهریار شاعر معاصر می پردازد که یکی از شعرای موفق کشورمان است. هر چند مطالب آن مختصر است اما خواندن آن برای آشنایی با شهریار خالی از لطف نیست، هدف از نوشتن این مقاله در ابتدا انجام تکلیف درسی بود که در میانه های کار برای خودم نیز جالب شد که اطلاعات بیشتری در مورد این شاعر موفق بدست آوردم . برای تهییه این مقاله ...

زبان و ادبیات جلوه گاه اندیشه ، آرمان ، فرهنگ و تجارب و روحیات یک جامعه است . انسان ها در گذر زمان از زبان برای انتقال پیام ها ، عواطف و اندیشه های خویش بهره جسته اند و از ادبیات که زبان برتر است به عنو ان ابزاری در انتقال بهتر ، بایسته تر و مؤثرتر اندیشه خود استفاده کرده اند . ادبیات ، در تلطیف احساسات ، پرورش ذوق و ماندگار کردن ارزش ها و اندیشه ها سهمی بزرگ و عمده بر دوش داشته ...

ادبیات به مفهوم دانش‌های متعلق به ادب، علوم ادبی و آثار ادبی است. رشته‌ی ادبیات فارسی جزء اولین رشته‌هایی بود که هم‎زمان با تأسیس دانشگاه تهران وارد عرصه‌ی علم شد ولی قبل از آن این رشته به نوعی در «دارالمعلمین» که مادر تربیت معلم امروزی است تدریس می‌شد، که اکثر رشته‌های دانشگاه تهران از آن‌جا منشأ گرفته است. سرزمین فارسی‌زبانان سرزمینی است که ادیبان و شاعرانی همچون حافظ، سعدی و ...

میبدى و تفسیر کشف الاسرار ابو الفضل رشید الدین میبدى براى شناخت ابوالفضل رشید الدین میبدى مؤلف تفسیر کشف‏الاسرار و عده الابرار به کتابهاى متعدد و متنوعى مانند طبقات المفسرین سیوطى، طبقات الشافعیه سبکى، طرائق القائق معصوم علیشاه، ریحانه الادب مدرس شذرات الذهب ابن عماد حنبلى، البدایه والنهایه ابن کثیر، العبر ذهبى، روضات الجنات میرزا محمدباقر موسوى، الکنى و الالقاب قمى(ره)، الکامل ...

زندگی نامه حکیم فردوسی در "طبران طوس" در سال 329 هجری به دنیا آمد. پدرش از دهقانان طوس بود و از نظر مادی دارای ثروت و موقعیت قابل توجهی بود. از احوال او در عهد کودکی و جوانی اطلاع درستی در دست نیست ولی مشخص است که در جوانی با درآمدی که از املاک پدرش داشته به کسی محتاج نبوده است؛ اما اندک اندک آن اموال را از دست داده و به تهیدستی گرفتار شده است. فردوسی از همان ابتدای کار که به ...

چکیده - این چکیده شامل خلاصه‌ای از نتایج مطالعات شما در مورد موضوع تعیین شده است. محتوای این بخش نباید از دویست کلمه تجاوز نماید. از بحث‌های کلی و مقدماتی در چکیده پرهیز شود. درصورتی که دراین بخش از نماد یا کلمات اختصاری لاتین استفاده کنید، باید در متن مقاله آن را معرفی نمایید. از ارجاع به مراجع در بخش چکیده پرهیز شود. برای این‌که تعدات کلمات چکیده را بدون شمارش معمولی تشخیص ...

محمدرضا شَفیعی کَدکَنی، زاده ۱۹ مهر سال ۱۳۱۸ از نویسندگان و شاعران امروز ایران است. تخلص وی در شعر م.سرشک است. دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در سال ۱۳۱۸ دربخش کدکن شهرستان نیشابور [۱]در استان خراسان رضوی، چشم به جهان گشود. شفیعی کدکنی دوره‌های دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند و چندی‌ نیز به‌ فراگیری‌ زبان‌ و ادبیات‌ عرب, فقه،‌ کلام‌ و اصول‌ سپری کرد. او مدرک کارشناسی خود را در ...

شاهنامه اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسه ملی ایرانیان و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایشان است و آن را قرآن عجم نیز نام نهاده‌اند. شاهنامه اثری است منظوم در حدود پنجاه‌هزار بیت در بحر متقارب مثمن محذوف (یا مقصور) (فعولن فعولن فعولن فعل (فعول)). سرایش آن حدود سی‌سال به طول انجامید. فردوسی خود در این باره می‌گوید: بسی رنج بردم ...

رُمان (صورت انگلیسی این کلمه، "Novel"، از کلمهٔ فرانسوی "Nouvelle" (به‌معنای «جدید») گرفته شده‌است) متنی روایتگر و داستانی است که در قالب نثر نوشته می‌شود. در قرن هجدهم کلمهٔ «رمان» بیشتر برای اشاره به قصه‌ های کوتاه در مورد عشق و توطئه به کار می‌رفت. در ۲۰۰ سال اخیر رمان تبدیل به یکی از مهم‌ترین اشکال ادبی شده‌است. کلمهٔ «رمان» از زبان آلمانی وارد زبان فارسی شده‌است. رمان در ...

نیاز به یادآوری است که امروز عموم ایران شناسان و تاریخ پژوهان نیز چنین باوری داشته و اعتقاد بر آن دارند که زبان پارسی در آن هنگام چندان اعتبار تیافته بود که حتی توانست انبوهی از پارسی نویسان و پارسی سرایان را در سرزمینهایی خارج از مرزهای تاریخی ایران چون هندوستان و آسیای صغیر فراز آورد براساس آنچه از منابع تاریخی بر می آید در روزگار ایلخانی زبان پارسی با وجود آنکه اکثر دربارهای ...

دبیره فارسی عربی یا الفبای فارسی مجموعه حروفی است که از آنها برای نگاشتن خط فارسی استفاده می‌شود. این مجموعه شامل ۳۲ حرف است. ویژگی‌های الفبای پارسی اساس الفبای پارسی با الفبای عربی یکی است، اما الفبای پارسی دارای چهار حرف است که واجهای متناظر آنها در عربی استاندارد وجود ندارد. برخی از حروف پارسی با حروف متناظر خود در عربی متفاوت هستند؛ مثلا حرف «ک» در پارسی در حالت پایانی یا ...

عشق درویشی او را تا خاکبوسی دوست برد و پای کوبان میانه هیاهوی بازار مسگران شام نوای گوشخراش پتک کوبیدن بر فلز سرد به عشق معشوق به سماع رفت... ربیع‌الاول 604 قمری مصادف با 8 مهر 586 شمسی در بلخ خانه بهاءالدین ولد سلطان العلمای خراسان بزرگ کودکی به عالم امکان پای نهاد که از جمادی نامی مرده بود به مرحله حیوانی رسیده بود و می‌خواست انسان شود و از ملائک برتر کودکی که در گوشش نام ...

خلاصه داستان در زمانهای قدیم پادشاهی بود که هم در دنیا فرمانروایی داشت و هم فرد متدینی بود . روزی شاه همراه خادمان خود به قصد شکار به بیرون از قصر رفتند ، در راه به کنیزکی برخورد کردند که شاه با دیدن آن عاشق او شد . علاقه ای که شاه به وی پیدا کرد باعث شد که او را بخرد و به قصر خود ببرد . ولی از بد حادثه ، بعد از گذشت اندک مدتی کنیزک مریض شد . شاه با فهمیدن این موضوع بسیار متأثر ...

سهراب سپهری نقاش و شاعر، 15 مهرماه سال 1307 در کاشان متولد شد. خود سهراب میگوید : ... مادرم میداند که من روز چهاردهم مهر به دنیا آمده ام. درست سر ساعت 12. مادرم صدای اذان را میشندیده است... پدر سهراب، اسدالله سپهری، کارمند اداره پست و تلگراف کاشان، اهل ذوق و هنر. وقتی سهراب خردسال بود، پدر به بیماری فلج مبتلا شد. ... کوچک بودم که پدرم بیمار شد و تا پایان زندگی بیمار ماند. پدرم ...

مولانا جلال الدین محمد بن سلطان العلماء بهاءالدین محمد بن حسین بلخی– که در کتابها از او با نام «مولانای روم»، «مولوی» و «ملای روم» یاد کرده‌اند– یکی از بزرگترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام‌آور و آفتاب فروزنده ادب فارسی، شاعری حساس، صاحب اندیشه و از متفکران بزرگ و بنام عالم اسلام است. پدرش سلطان العلماء بهاء ولد، از علمای بنام زمان خویش و اولین استاد مولانا در ...

شکسپیر به همان درجه که سعدی ، حافظ و فردوسی مظهر تفکر و زبان ادبیات و ایرانی هستند و گفته های آنان زبانزد خاص و عام است ، شکسپیر هم در تمدن انگلستان مقامی بسیار ارجمند دارد که شواهد آن در تشکیل انجمن های مخصوص برای قرائت نمایشنامه های او، دسته های سیار یا ثابت هنر پیشگان حرفه ای یا تفننی به نام "گروه شکسپیر" و همچنین تصاویر و مجسمه های متعدد از او و بازیگران نمایشنامه های او، ...

در عرصه شعر و ادبیات‌ جهان‌، آثار منظوم‌ شاعران‌ ایرانی‌ از مقامی‌ شایسته‌ و والا برخوردار است‌. شعر و ادب‌ این‌ سرزمین‌ اسلامی‌، همچون‌ گوهری‌ است‌ که‌ در هر گوشه‌ از عالم‌، صدف‌ سینه‌های‌ عاشقان‌، هنردوستان‌ و صاحبنظران‌، آن‌ را در خود جای‌ داده‌ است‌. یکی‌ از این‌ چهره‌های‌ درخشان‌، که‌ همانند گوهری‌ تابناک‌ و ستاره‌ای‌ پرفروغ‌، آسمان‌ شعر و ادب‌ کشورمان‌ را منوّر گردانیده‌، ...

حیدربابا ، ایلدیریملار شاخاندا سئللر ، سولار ، شاققیلدییوب آخاندا قیزلار اوْنا صف باغلییوب باخاندا سلام اولسون شوْکتوْزه ، ائلوْزه ! منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوْزه (٢) حیدربابا ، کهلیک لروْن اوچاندا کوْل دیبینَّن دوْشان قالخوب ، قاچاندا باخچالارون چیچکلنوْب ، آچاندا بیزدن ده بیر موْمکوْن اوْلسا یاد ائله آچیلمیان اوْرکلرى شاد ائله (٣) بایرام یئلى چارداخلارى ییخاندا نوْروز گوْلى ، ...

مقدمه ملک الشعرای بهار از جستجوگران فرهنگی و روزنامه نگاران پرمایه و تاریخ نگاران دقیق بود . محمد تقی بهار فرزند حاجی میرزا محمد کاظم صبوری از سخنسرایان و شاعران بزرگ ایرانی است . او چندین دوره نماینده مجلس و یکبار نیز وزیر فرهنگ ایران شد . ملک الشعرا استاد دانشگاه بود و از آثار اومی توان به سبک شناسی ، تاریخ تحول نثر فارسی ، تاریخ احزاب سیاسی ، داستان نیرنگ سیاه و انتشار روز ...

زندگینامه ناصرخسرو روزهاى مدرسه خسرو، که در شمار توانگران بزرگ خراسان جاى داشت، نوزاد 394 ه.ق را ناصر نامید و با دلى سرشار از مهر و امید به پرورش تواناییهاى فراوان وى پرداخت. نهال سبز خسروى، در تابش آفتاب فروزان عنایتهاى پروردگار، سالهاى کودکى را شتابان پشت سر نهاد، به آموزشگاههاى قبادیان و بلخ راه یافت و در روزگارى کوتاه پیشرفتهاى فراوان به دست آورد. درسینه جاى دادن همه آیههاى ...

دکتر علی قره جه لو بمناسبت صدمین سالگرد استاد محمد حسین شهریار شب شهریار شاعر ( دانشگاه تورنتو ۱۰ اپریل ۲۰۰۴) متن زیر سخنرانی --- در گشایش برنامه " شب شهریار" در دانشگاه تورنتو است. خانم ها و آقایان به " شب شهریار" ما خوش آمدید. من وظیفه دارم قبل از سخنرانی آقایان رضا براهنی و بهروز سیمائی، مختصری درباره " بنیاد زبان و فرهنگ آذربایجان ایران – کانادا" صحبت کنم. برای این معرفی ۱۵ ...

« جنگ و صلح » در سرزمین رئالیسم اخیرا مراسمی در منطقه یاسنایا پولیانای روسیه برگزار شد که هدف آن گرامیداشت لئو تولستوی نویسنده برجسته و افسانه یی این کشور در نود و دومین سالروز مرگ وی بود . مشخصه متمایز و متفاوت این مراسم با مراسمی از این دست این بود که دولت روسیه و مقامهای ادبی کشور از تمامی اعضای در قید حیات خاندان تولستوی ، شامل نوه ها و نتیجه ها و حتی نبیره های او دعوت کرده ...

نام مولانا بناًبر قول اغلب تذکره نویسان محمد و لقب او جلال الدین است و تمامی موُرخان ،او را بدین نام و لقب نام برده اند. احمد افلاکی از بهاُ ولد نقل می کند که: "خداوند گار من از نسل بزرگ است" و اطلاق خداوندگار با عقیده الوهیت بشر که این دسته از صوفیه معتقدند وسلطنت وحکومت ظاهری وباطنی اقطاب نسیت به مرید ا ن خود در اعتقاد همهُ صوفیان تناسب تمام دارد از همین نظر است وبه همین منا ...

هفتخوان رستم خوان به معنی سفره و هفتخوان به معنی هفت سفره (هفت سین، هفت روزِ هفته و یا هفت سیاره) است. عدد هفت در اساطیر و ادیان عددی است جادویی و در رابطه با مثلاً هفت کشور، هفت گرد، هفت اندام، هفت کوه و دیگر آمده است که متاسفانه در این گفتار نمی توانم به بررسی آنها هم قلم ببرم. در هفتخوان رستم و اسفندیار ظاهراً هفتخوان از "هفت" و "خان" به معنی هفت منزل و گذرگاه است. رستم جهتِ ...

مسند ممکن است در جملاتی علاوه بر فعل گزاره اجزای دیگری نیز داشته باشد . فعل بدون آن اجزاء معنا ندارد . مثلاً وقتی می گوییم هوا شد فعل گزاره ای است که به جزء دیگری به نام مسند نیاز دارد مثلاً هوا سرد شد. تعداد اجزای یک جمله را فعل آن مشخص می کند که با توجه به این تعریف فعل ها را می وتن به دو دسته تقسیم کرد . 1- فعل ناگذر : فعلی را میگو یند که فقط به نهاد نیاز دارد تا مفهومش کامل ...

آب از دستش نمیچکه ! آب از سر چشمه گله ! آب از آب تکان نمیخوره ! آب از سرش گذشته ! آب پاکی روی دستش ریخت ! آب در کوزه و ما تشنه لبان میگردیم ! آب را گل آلود میکنه که ماهی بگیره ! آب زیر پوستش افتاده ! آب که یه جا بمونه، میگنده . آبکش و نگاه کن که به کفگیر میگه تو سه سوراخ داری ! آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع چه یک نی چه صد نی ! آب که سر بالا میره، قورباغه ابوعطا میخونه ! ...

زندگی صادق هدایت صادق هدایت روز 28 بهمن سال 1281 ، دو سال پیش از انقلاب مشروطه ی ایران،در تهران ، خیابان کوشک به دنیا آمد . پدرش هدایتعلی هدایت،اعتضادالملک ، کارمند عالی رتبه ی دولت و مادرش زیور الملوک بود ، دختر مخبر الدوله و خواهر نصرالملک هدایت که در دوران پهلوی 14 بار وزیر و سناتور بود . این مادر ، تحصیل کرده بود و تمام روزنامه هایی را که منتشر می شد می خواند و مانند اکثر ...

بیت 506 گفت شیر : ار روشنی افزون شدی زهره اش بدریدی و دل ، خوی شدی بیت 507 این چنین گستاخ ز آن می خاردم کو در این شب ، گاو می پندارم شیر و گاو : رجوع شود به بیت 503 بیت 519 از سر تقصیر آن صوفی رَمه خر فروشی در گرفتند آن همه بیت 521 هم در آن دم خر بفروختند لوت آوردند و ، شمع افروختند خر : مالی از ثروتمند که در میان تهیدستان قرار گیرد . بیت 536 خر برفت و خر برفت آغاز کرد زین حرارت ...

روضه (ROWZE)rowze ] =ع. روضه [ 1- باغ گلزار ؛ ج ریاض، روضات. || سه باغ رفیع (کن .)بهشت . 2- (کن .)قبره گور. || سه ترکیب. قالب مردم، جسد آدمی || سه حور .(کن .)بهشت. || سه دوزخ بار .(کن .) شمشیرآبدار. || سه رضوان .(کن .) بهشت. || . سه فیروزه رنگ .(کن .) آسمان . 3- خطبه ای که در مراسم عزاداری بالای منبر خوانند. و آن شامل حمد خدا و درود بر پیغمبر اسلام و ائمه اطهار و مسایل دینی و ...

42 سال پیش ، غروب یکی از روزهای سرد پاییز بود. خورشید پشت کوههای پر برف یکی از روستاهای آذربایجان فرو رفته بود. کار روزانه دهقانان پایان یافته بود... دهی که ریزعلی در آن زندگی می کرد، نزدیک راه آهن بود. ریزعلی از کنار راه آهن می گذشت تا به خانه اش برسد. آن شب ، ناگهان صدای غرش ترسناکی از کوه برخاست. سنگ های بسیاری از کوه فرو ریخت و راه آهن را مسدود کرد... ریزعلی با خود اندیشید، ...

حکایت: میزبانى حضرت ابراهیم‏علیه السلام حضرت ابراهیم‏علیه السلام یکى از پیامبران عظیم‏الشان بود که هیچ‏وقت‏بدون‏مهمان غذا نمى‏خورد و لب به غذا نمى‏زد. از قضا روزى مهمان براى‏آن حضرت نرسید و او گرسنه بود. از خانه به جست‏وجوى مهمان‏بیرون آمد. دید در صحرا جماعتى در حال سفرند. حضرت ابراهیم‏علیه السلام خود را به آنها که پانزده نفر بودند، رساند و آنها را به‏مهمانى دعوت کرد. آنها ...

صراط مستقیم انقلاب «ما امروز اهدنا الصراط المستقیمی را که این قدر تکرار می‌کنیم و هیچ دعایی را این قدر در شبانه‌روز تکرار نمی‌کنیم پیدا کرده‌ایم. صراط، مستقیم است دیگر! کدام صراط از صراط انقلاب اسلامی مستقیم‌تر؟! در عین حال، مکرر می‌گوییم: «اهدناالصراط المستقیم» این برای چیست؟ برای این است که این صراط، هزاران هزار انشعاب دارد. دو راهی و سه راهی و چهار راهی دارد. انسان در هر قدم ...

یکی از ارزش‌های ماندگار هنر، کشف لحظه‌های ناب انسانی است. لحظه‌هایی که انسان در نسبتی بی‌واسطه با عالم و آدم و منشاء عالم و آدم قرار می‌گیرد و با معرفتی حضوری به اکتشاف ذوقی نسبت‌ها دست می‌یابد تا از این طریق بتواند وجود خود را در بیان ادراکات عارفانه خویش در ساحتی بالاتر قرار دهد. لحظه‌هایی را که هنرمند کشف می‌کند، امتداد وجود ذوقی او در هستی محسوب می‌شود. او از این طریق از مرز ...

چکیده: «سوررئالیسم» (فرا واقعیت گرایی) مکتبی ادبی و هنری است که در دهه سوم قرن بیستم(1924) در فرانسه شکل گرفت. این مکتب در پی جنگ جهانی به وجود آمد و عصیانی بود بر ضد تمام قواعد و قوانین موجود در عرصه اجتماع، مذهب، هنر و ادبیات، آنچه در این جنبش چشمگیر است اهمیت و اصالتی است که پیروان این شیوه برای خیال، خواب، رویا، ذهنیات و امور ناخودآگاه و انتزاعی قائل هستند. دراین مقاله موضوع ...

ماهیت داستان فرق داستان با گزارش، مقاله، تاریخ، خاطره، زندگینامه و سفرنامه در این است که در داستان، نویسنده به کمک تخیل و از طریق پرورش یک یا چند رخداد، مى‏خواهد هر چه بیشتر بر احساس خواننده تأثیر بگذارد. بنابراین بهره‏گیرى از تخیل و احساس‏برانگیزى (حاصل از تخیل)، ویژگى‏هاى یک داستان مى‏باشد. اینها لازمه داستانند، درحالى‏که احساس‏برانگیزى یک مقاله لازمه آن نیست و حس‏برانگیزى یک ...

فروغ فرخزاد تولد :1313 - تهران‌ وفات :1345- تهران فروغ‌ فرخزاد شاعره‌ معاصر در سال‌ 1313 شمسی‌ در تهران‌ به‌ دنیا آمد. فروغ‌ پس‌از پایان‌ کلاس‌ سوم‌ دبیرستان‌ به‌ هنرستان‌ بانوان‌ رفت‌ و خیاطی‌ و نقاشی‌ یاد گرفت‌. درشانزده‌ سالگی‌ به‌ پرویز شاپور یکی‌ از بستگان‌ مادرش‌ که‌ پانزده‌ سال‌ از او بزرگتر بود دل‌ باخت‌ و علیرغم‌ مخالفت‌ خانواده‌ با او ازدواج‌ کرد و به‌ اهواز رفت‌; ولی‌ ...

شعر نیمایی سبکی از شعر نو فارسی است که نخستین نمونه شعر نو در ادبیات فارسی بوده و برآمده از نظریه ادبی نیما یوشیج شاعر معاصر ایرانی است. تحولی که نیما انجام داد در دو حوزه فرم و محتوای شعر کلاسیک فارسی بود. با انتشار شعر افسانه نیما مانیفست شعر نو را مطرح کرد که تفاوت بزرگ محتوایی با شعر سنتی ایران داشت. «باتوجه به مقدمهٔ کوتاهی که خود نیما بر این شعر نوشته است ( رک : شمس ...

این روزها هر کس شکایتی، درددلی، سخن عاشقانه ای را چه مفهوم و چه نامفهوم، چه با زبان ادب و چه با کلام عامیانه، جمله جمله و اغلب بدون ریتم و آهنگ زیر هم بنویسد گمان می کند که شعر نو! گفته است و با شجاعت باید گفت کمتر کسی است که از آثار شاعرانِ معاصر مدعی نوپردازی، یکی دو شعر خوانده باشد و خود شعر نگفته باشد! زیرا با چنین باوری شاعر شدن را آسان پنداشته است. این روزها با پیشرفت علم ...

چه کسانی می توانند هنرمند باشند؟ وارد شدن در هر رشته ای نیازمند وجود یک زمینه قبلی در شخص داوطلب است.پیش زمینه عالم هنر نیز به اعتقاد عده ای وجود «هوش» و «حساسیت» در شخصی است که می خواهد به این وادی قدم بگذارد. یک مطالعه سطحی در زندگی هنرمندان اصیل و مشهور جهان نشان می دهد که آنها از این دو ویژگی برخوردار بوده اند. منظور ازهوش، داشتن بهره هوشی بالاتر از متوسط و مقصود از حساسیت، ...

بهار اولین فصل از فصل‌های مناطق معتدل است. در نیمکرهٔ شمالی زمین، این فصل منطبق با سه ماه فروردین، اردیبهشت و خرداد (براساس تقویم خورشیدی جلالی) است. بسیاری از مردم فصل بهار را آغاز زندگی دوبارهٔ طبیعت می‌دانند. در فصل بهار حیواناتی که دارای خواب زمستانی هستند، و همچنین، درختان از خواب زمستانی بیدار شده و زندگی را دوباره آغاز می‌کنند. حیوانات نیز در این فصل شروع به تولید مثل ...

ضرب‌المثل گونه‌ای از بیان است که معمولاً تاریخچه و داستانی پندآموز در پس بعضی از آن‌ها نهفته است. بسیاری از این داستان‌ها از یاد رفته‏اند، و پیشینهٔ برخی از امثال بر بعضی از مردم روشن نیست؛ بااین‌حال، در سخن به‏کار می‌رود. دانشمندان و زبان‌شناسان نامدار هنوز تعریفی جامع و کامل برای کلمهٔ ضرب‌المثل نیافته‌اند. گرچه در این راستا تحقیقات بسیار ارزشمندی صورت گرفته و تفاسیر معتبری ...

نیاز و اقبال مردم به زبان عربی روزافزون است و جوانان، هزارهزار، به جرگه عربی خوانان می پیوندند ، و از سوی دیگر، کتابهائی خرد و کلان، و غالبا بازاری و میان تهی، با نامهای عربی سهل و سخت و روان و خودآموز و غیر آن ، همچون سنگ بر سر جوانان بی گناه می بارد. با ملاحظه این احوال، گمان بردم که پس از سالیان دراز که در کشورهای مختلف صرف آموختن عربی کرده ام، و نیز پس از تجربیاتی که درخلال ...

خوان به معنی سفره و هفتخوان به معنی هفت سفره (هفت سین، هفت روزِ هفته و یا هفت سیاره) است. عدد هفت در اساطیر و ادیان عددی است جادویی و در رابطه با مثلاً هفت کشور، هفت گرد، هفت اندام، هفت کوه و دیگر آمده است که متاسفانه در این گفتار نمی توانم به بررسی آنها هم قلم ببرم. در هفتخوان رستم و اسفندیار ظاهراً هفتخوان از "هفت" و "خان" به معنی هفت منزل و گذرگاه است. رستم جهتِ رهایی کیکاووس ...

در زمانهای قدیم پادشاهی بود که هم در دنیا فرمانروایی داشت و هم فرد متدینی بود . روزی شاه همراه خادمان خود به قصد شکار به بیرون از قصر رفتند ، در راه به کنیزکی برخورد کردند که شاه با دیدن آن عاشق او شد . علاقه ای که شاه به وی پیدا کرد باعث شد که او را بخرد و به قصر خود ببرد . ولی از بد حادثه ، بعد از گذشت اندک مدتی کنیزک مریض شد . شاه با فهمیدن این موضوع بسیار متأثر شد و بدین ...

الف ) مقدمه . مجموعه زبان های ترکی که تبار مشترک دارند، امروزه شامل 21 گویش یازبان اند که هر کدام گونه های ادبی نیز دارند و حدود 000 ، 000 ، 120 تن به آنها سخن می گویند. اولین سند نوشتاری آنها (قرن دوم /هشتم ) از آنِ مردمانی است که در قرن ششم میلادی به نام ترک ظهور کردند و به دلایل تاریخی ، «ترکی » به مجموعه این زبانها اطلاق شد. شواهد زبان شناختی ، این فرضیه را که منشأ این اقوام ...

مقدمه… امروز در سرزمینی زندگی می کنیم که خیلی ازنویسندگان خوب و رمان های فارسی و بازار نشر کتاب به وفور یافت می شود. واین جای خشنودی دارد که بسیاری دست به قلم برده و آنچه در ذهن و دل دارند ، به شکل کتاب و داستان در اختیار دوستداران قصه های شیرین فارسی قرار داده اند. چندی پیش در یکی ازمجلات خواندم که رمان نویسان دیروز حق زیادی به گردن کتابخوانهای امروز دارد، چرا که جوانان و ...

دکتر علی شریعتی زندگینامه دکتر علی شریعتی در سال 1312 در روستای مزینان از حوالی شهرستان سبزوار متولد شد. اجداد او همه از عالمان دین بوده اند.... پدر پدر بزرگ علی، ملاقربانعلی، معروف به آخوند حکیم، مردی فیلسوف و فقیه بود که در مدارس قدیم بخارا و مشهد و سبزوار تحصیل کرده و از شاگردان برگزیده حکیم اسرار (حاج ملاهادی سبزواری) محسوب می شد. پدرش استاد محمد تقی شریعتی (موسس کانون حقایق ...

مولوی دریک دید تحلیلی نام او به اتفاق تذکره نویسان محمد و لقب او جلال الدین است و همه ی مورخان او را بدین نام و لقب شناخته اند و او را جز جلال الدین به لقب خداوندگار نیز می خوانده اند.لقب مولوی که از دیر زمان میان صوفیه و دیگران بدین استاد حقیقت بین اختصاص دارد در زمان خود وی و حتا در عرف تذکره نویسان قرن نهم شهرت نداشته و جزو عناوین و لقب های خاص او نمیباشد و ظاهرا این لقب از ...

میرزا محمد علی، متخلص به صائب، از معروفترین شاعران عهد صفویه است. تاریخ تولدش معلوم نیست، و محل تولد او را بعضی در تبریز و بسیاری در اصفهان دانسته‏اند؛ اما خاندان او مسلماً تبریزی بوده‏اند. پدرش از بازرگانان اصفهان بود و خود یا پدرش به دستور شاه عباس اول صفوی با جمعی از تجار و مردم ثروتمند و متشخص از تبریز کوچ کرد و در محله عباس آباد اصفهان ساکن شد. عموی صائب، شمس الدین تبریزی ...

حکیم ابوالمجدود مجدودبن آدم سنایی، شاعر بزرگ و عارف عاشق در اواسط یا اوایل نیمه دوم قرن پنجم هجری قمری درغزنین چشم به جهان گشود. پس از آگاهی از فنون زبان و سخنوری، به عادت شاعران زمان به دربار روآورد و در دستگاه غزنویان به جرگه شاعران مداح درآمد. زندگی سنایی در آغاز آمیخته با آلودگیهای اهل دربار بود؛ تا این که شاعر بزرگ به جذبه حق، صید کمند عشق شد و جمال دوست،غارتگر جان و دلش ...

روز بیست و هفتم شهریور ماه بدین سبب روز شعر و ادب فارسی نامیده شده که مصادف است با روزدر گذشت استاد سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص و مشهور به شهریار . شاید شهریار را بتوان آخرین شاعر غزلسرای چیره دست در ادب فارسی نامید چرا که پس از او دیگر قالب غزل شاعر بزرگی بر خود ندیده و علاوه بر این رفته رفته غزل جای خود را به شعر سپید یا نیمایی سپرده و خود به شعرای سلف می پیوندد. شهریار ...

سهراب سپهری نقاش و شاعر، 15 مهرماه سال 1307 در کاشان متولد شد. خود سهراب میگوید : ... مادرم میداند که من روز چهاردهم مهر به دنیا آمده ام. درست سر ساعت 12. مادرم صدای اذان را میشندیده است... (هنوز در سفرم - صفحه 9) پدر سهراب، اسدالله سپهری، کارمند اداره پست و تلگراف کاشان، اهل ذوق و هنر. وقتی سهراب خردسال بود، پدر به بیماری فلج مبتلا شد. ... کوچک بودم که پدرم بیمار شد و تا پایان ...

اعتصامی در ۲۵ اسفند ۱۲۸۵ خورشیدی در تبریز در خانواده ای دانش پرور و اهل قلم به دنیا آمد. پدرش یوسف اعتصام الملک و مادرش اختر فتوحی بود. در دوران کودکی، زبان های فارسی و عربی را زیر نظر معلمین خصوصی در منزل و زبان انگلیسی را در مدرسه آمریکاییها فراگرفت. ذوق سرشار و وجدان بیدار پروین با آشناییش به فنون ادب درهم آمیخت و وی را در زمان حیات کوتاه خود به جایگاه بلندی رساند. او در ...

نیما یوشیج علی اسفندیاری (نیما) در پاییز سال 1315 ه .ق، در دهکده ی دورافتاده ی یوش مازندران به دنیا آمد. پدرش ابراهیم خان اعظام السلطنه مردی شجاع و آتشی مزاج از افراد یکی از دودمانهای قدیمی مازندران محسوب میشد و در این ناحیه به کشاورزی و گله داری مشغول بود.نیما دوره طفولیت را در دامان طبیعت شبانان و ایلخی بانان گذراند که به هوای چراگاه، به نقاط دور، ییلاق و قشلاق میکنند و شب ...

شمس‌ الدین‌ محمد حافظ ملقب‌ به‌ خواجه‌ حافظ شیرازی‌ و مشهور به‌ لسان‌ الغیب‌ از مشهورترین‌ شعرای‌ تاریخ‌ ایران‌ و از تابناک‌ترین‌ ستارگان‌ آسمان‌ علم‌ و ادب‌ ایران‌ زمین‌ است‌ که‌ تا نام‌ ایران‌ زنده‌ و پابرجاست‌ نام‌ وی‌ نیز جاودان‌ خواهد بود. با وجود شهرت‌ والای‌ این‌ شاعران‌ گران‌ مایه‌ در خصوص‌ دوران‌ زندگی‌ حافظ بویژه‌ زمان‌ به‌ دنیا آمدن‌ او اطلاعات‌ دقیقی‌ در دست‌ نیست‌ ...

باباطاهر عریان همدانی بوده و مسلک درویشی و فروتنی او که شیوه ی عارفان است سبب شد تا وی گوشه گیر و گمنام زیسته و تفصیلی از زندگانی خود باقی نگذارد. فقط در بعض کتب صوفیه ذکری از مقام معنوی و مسلک ریاضت و درویشی و صفت تقوا و استغنای او آمده است . آنچه از سوانح و زندگانی وی معلوم است ملاقاتی است که گویا میان او و طغرل اولین شاه سلجوقی در حدود سال ۴۴۷در همدان اتفاق افتاد واز این خبر ...

فریدون مشیری در سی ام شهریور ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. جدپدری اش به واسطه ماموریت ادرای به همدان منتقل شده بود و از سرداران نادرشاه بود. پدرش ابراهیم مشیری افشار فرزند محمد در سال ۱۲۷۵ شمسی در همدان متولد شد و در ایام جوانی به تهران آمد و از سال ۱۲۹۸ در وزارت پست مشغول خدمت گردید. او نیز از علاقه مندان به شعر بود و در خانواده او همیشه زمزمه اشعار حافظ و سعدی و فردوسی به گوش ...

خلاصه زندگینامه استاد شهریار سید محمد حسین بهجت تبریزی فرزند آقا سید اسماعیل موسوی معروف به حاج میرآقا خشکنابی در سال ۱۳۲۵ هجری قمری (شهریور ماه ۱۲۸۶ هجری شمسی) در بازارچه میرزا نصراله تبریز واقع در چای کنار چشم به جهان گشود. در سال ۱۳۲۸ هجری قمری که تبریز آبستن حوادث خونین وقایع مشروطیت بود، پدرش او را به روستای قیش قورشاق و خشکناب منتقل کرد و دوره کودکی استاد در آغوش طبیعت و ...

حکیم ابوالقاسم حسن بن علی طوسی معروف به فردوسی (حدود ۳۲۹ تا حدود ۴۱۰ هجری قمری)، شاعر حماسه‌ سرای ایرانی و گوینده شاهنامه فردوسی است که مشهورترین اثر حماسی فارسی است و طولانی‌ترین منظومه به زبان فارسی تا زمان خود بوده است. او را از بزرگ‌ترین شاعران فارسی‌گو دانسته‌اند. تصویر خیالی حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی زندگی در مورد زندگی فردوسی افسانه‌ های فراوانی وجود دارد که چند علت اصلی ...

فارسی یا پارسی، (در برخی متون قدیم: پارسی دری) زبانی است که در کشور های ایران، افغانستان [1]، تاجیکستان [2]و ازبکستان [3] به آن سخن می‌رانند. (برخی زبان فارسی در تاجیکستان و ازبکستان و چین را فارسی تاجیکی نام می‌گذارند). فارسی زبان ها در جهان. فارسی زبان رسمی کشور ایران و تاجیکستان و یکی از زبان‌های رسمی کشور‌ افغانستان است. در ایران نزدیک به ۷۰ میلیون، در افغانستان ۲۰ میلیون، ...

صادق هدایت از بزرگترین نویسندگان معاصر ایران و از پیشگامان داستان‌ نویسی نوین ایران است. به زعم اکثر منتقدان، برترین اثر وی رمان کوتاه بوف کور است. در ۲۸ بهمن ۱۲۸۱ برابر ۱۷ فوریه ۱۹۰۳در تهران زاده شد. هدایت در ۲۵ فروردین ۱۳۳۰ برابر 9 آوریل ۱۹۵۱ در پاریس خودکشی کرد. هرچند شهرت عام هدایت نویسندگی است، اما آثاری از نویسندگان بزرگ را نیز ترجمه کرده است.وی گاه نوشته‌های خود را با ...

عصر 7 آوریل 1951م و 18 فروردین 1330ایرانی؛ پاریس در عصر ابریِ دل‌گرفته، وقتی صادق هدایت، نویسنده چهل‌وهشت ساله ایرانی، مقیم موقت پاریس، به سوی خانه‌اش در محله هجدهم، کوچه شامپیونه، شماره 37 مکرر می‌رود، دو مرد را می‌بیند که بیرون خانه‌اش منتظرش هستند. آن‌ها ازش می‌پرسند که آیا از اداره پلیس می‌آید، و آیا جواز اقامت پانزده روز بعدی را گرفته؟ آن‌ها با او در خیابان‌ها راه می‌افتند ...

صادق هدایت در سه شنبه 28 بهمن ماه 1281 در خانه پدری در تهران تولد یافت. پدرش هدایت قلی خان هدایت (اعتضاد الملک)‌ فرزند جعفرقلی خان هدایت(نیرالملک) و مادرش خانم عذری- زیورالملک هدایت دختر حسین قلی خان مخبرالدوله دوم بود. پدر و مادر صادق از تبار رضا قلی خان هدایت یکی از معروفترین نویسندگان، شعرا و مورخان قرن سیزدهم ایران میباشد که خود از بازماندگان کمال خجندی بوده است. او در سال ...

برای نهاد و فاعل مفرد، فعل مفرد آورده می شود. خسرو جهان به عزم تسخیر کرمان روان گردید. (احسن التواریخ) این روزنامه در مقابل ایران یک میدان، وسیعی باز کرده که.... (روزنامه قانون) هوا از کثرت حیا بیشتر می نمود. (جهان گشای نادری) سردار بنحو مقدر از جانب خشکی توسن تیر را بجانب مقصد پویه کرد. (جهان گشای نادری) خواجه به جهت آن کار شکسته دل و منقسم خاطر می نمود.(طوطی نامه) باد آمد و ...

جلال آل احمد در 2 آذر 1302 در تهران به دنیا آمد. در 1323 به حزب توده پیوست و سه سال بعد در انشعابی جنجالی از آن کناره گرفت. نخستین مجموعه داستان خود به نام «دید و بازدید» را در همین دوران منتشر کرده بود. او که تاثیری گسترده بر جریان روشنفکری دوران خود داشت، به جز نوشتن داستان به نگارش مقالات اجتماعی، پژوهش‌های مردم شناسی، سفرنامه‌ها و ترجمه‌‌های متعددی نیز پرداخت. شاید مهمترین ...

نام مولانا بناًبر قول اغلب تذکره نویسان محمد و لقب او جلال الدین است و تمامی موُرخان ،او را بدین نام و لقب نام برده اند. احمد افلاکی از بهاُ ولد نقل می کند که: "خداوند گار من از نسل بزرگ است" و اطلاق خداوندگار با عقیده الوهیت بشر که این دسته از صوفیه معتقدند وسلطنت وحکومت ظاهری وباطنی اقطاب نسیت به مرید ا ن خود در اعتقاد همهُ صوفیان تناسب تمام دارد از همین نظر است وبه همین منا ...

تاریخ ادبیات ایران از ابتدا تا کنون 1- از انقراض حکومت ساسانی تا پایان قرن سوم هجری 2- قرن چهارم، عصر سامانی و بویی 3- قرن پنجم و ششم عصر غزنویان و سلجوقیان و خوارزمشاهیان 4- وضع عمومی علم وادب در قرن هفتم و هشتم 5- قرن نهم دوره تیموری (782 907 هجری) 6- از آغاز قرن دهم تا میانه قرن دوازدهم عهد صفوی (907 1148) 7- ز میانه قرن دوزادهم تا اواسط قرن چهاردهم دوره افشاری و زندی و ...

دکتر جلال خالقی مطلق همه‏ی ما هنگامی که از اهمیت شاهنامه سخن به میان می‎آید، در این نظر اتفاق داریم که شاهنامه یکی از مفاخر ملی ماست، ولی بنده مطمئن هستم که اگر از صد نفر نابرگزیده بپرسید که: «چرا شاهنامه یکی از مفاخر ملی ماست؟» بیش از نود نفر آن‌ها اهمیت ملی شاهنامه را در تبلیغ میهن پرستی و شرح پیروزیهای ایرانیان بر دشمنان آن‌ها می‎دانند که تازه در همین جا هم اغلب فراموش ...

جما لزاده جمالزاده هشتاد سال پیش از زبان یک «دلاک فرنگی» که مدتی در ایران مستشار بود نوشت: سرتاسر ایران مثل کارناوالی است که هر کس به هر لباس بخواهد می‌تواند در بیاید و کسی را بر او بحثی نیست. دهها «رجل سیاسی» که یک شبه از «پنبه زنی» به وکالت و وزارت رسیدند، امروز در ایران سرنوشت کشور را در دست دارند. رد پا و حتا گاه خود مضامین و تصاویر «یکی بود یکی نبود» را می‌توان امروز نیز در ...

حکایت: میزبانى حضرت ابراهیم‏ علیه السلام حضرت ابراهیم‏علیه السلام یکى از پیامبران عظیم‏الشان بود که هیچ‏وقت‏بدون‏مهمان غذا نمى‏خورد و لب به غذا نمى‏زد. از قضا روزى مهمان براى‏آن حضرت نرسید و او گرسنه بود. از خانه به جست‏وجوى مهمان‏بیرون آمد. دید در صحرا جماعتى در حال سفرند. حضرت ابراهیم‏علیه السلام خود را به آنها که پانزده نفر بودند، رساند و آنها را به‏مهمانى دعوت کرد. آنها ...

کتاب قحط سالی مجموعهء قصه های است که اکرم عثمان را شخصیت دو بعدی می دهد. نخست اکرم عثمان تاریخی با آن هیت که راوی قصه های چون «وقتی نی های گل می کنند» ، « مرد و نامرد» و «درز دیوار» می باشد و باز آن اکرم عثمان که امروز در سویدن زندگی می کند. اکرم عثمان ِ تاریخی به خصوص در قصهء کوتاه قحط سالی ظاهر می شود و در این داستان است که ما او را همانند راویی که از قدیم می شناسیم در جلوی ما ...

هیچ جای دنیا تر و خشک را مثل ایران با هم نمی‌سوزانند. پس از پنج سال در به دری و خون جگری هنوز چشمم از بالای صفحه‌ی کشتی به خاک پاک ایران نیفتاده بود که آواز گیلکی کرجی بان‌های انزلی به گوشم رسید که «بالام جان، بالام جان» خوانان مثل مورچه‌هایی که دور ملخ مرده‌ای را بگیرند دور کشتی را گرفته و بلای جان مسافرین شدند و ریش هر مسافری به چنگ چند پاروزن و کرجی بان و حمال افتاد. ولی میان ...

یک نویسنده ‌ی بذله گو برخی داستان‌های هدایت که محصول الهام کاملاً متفاوتی بوده، شامل صحنه‌هایی است از آنچه هدایت بیش از هر چیز در دنیا منفور داشت: ریاکاری و خودپسندی و منفعت‌طلبی یا میهن‌پرستی دروغی که با جفت و جور ناشیانه‌ای چهره‌ی بازرگانان بی‌شرم و سیاستمداران رشوه‌خوار و روزنامه‌نگاران توطئه‌چی را می‌پوشاند: هدایت با تمام قوا می‌کوشید که از روی پستی‌ها و رذالت‌ها پرده بردارد ...

هدایت نویسنده‌ ی عصر برخورد ارزش‌ها‌ی سنتی با تجدد، عصر پدید آمدن گسست در جامعه و ذهنیت متفکران است. مانند تقی‌رفعت و حسن مقدم از نسل «مضطرب و اندیشناکی» است که شکست مشروطیت را درک کرده و نسل «کابوس انحطاط و اضمحلال» را پیش چشمان خود دیده است؛ نسلی که خود را در آستانه‌ی تحول و لبه‌ی بحران یافته و در پیِ به دست دادنِ تعبیری تازه از حیات است. دوگانگی مشهود در زندگی و داستان‌های ...

هدایت در مرگ، رستگاری یا فنا در وجودی گسترده‌تر از خودِ انسانی‌اش را جست‌و‌جو نمی‌کند. او عدم مطلق را طلب می‌کند. ما در اینجا با صوفی یا عارف متجددی روبرو نیستیم که خواهان تمرکز آگاهیِ خود حول تأمل در وجودی لایتناهی باشد، سرو کار ما بلکه با انسان حساس مدرنی است که دلبسته‌ی هیچ گونه آگاهی‌ای نیست و تنها و تنها می‌خواهد که این جهان را با تمام مسایل و مشکلاتش به حال خود واگذارد. ...

عشق و مرگ از مضامین اصلی و مورد علاقه‌ی هدایت هستند و به صورت نوعی برگردان تقریباً در همه‌ی آثار او تکثیر شده‌انند. برای آدم‌های داستان‌های او عشق آمیخته به درد و ملعنت و تباهی است؛ عشق پاسخی است به معنای هستی و مرگ نجات آدمی از رنج این هستی است. از نظر او میل به عشق و مرگ هیچ‌گاه در فردِ انسانی ترک نمی‌شود؛ ممکن است میل به عشق، یا زندگی، نباشد اما میل به مرگ همواره در نهاد بشر ...

وی فرزند اعتضاد الملک و از خاندان اشراف ایرانست، پدران وی پیوسته شاغل مقامات عالی دولتی و مناصب نظامی بودند. صادق در 28 بهمن 1281 در تهران تولد یافت. او بیشتر عمر خود را در تهران بسر برد و طولانی‌ترین سفر وی هنگامی است که برای تحصیل بفرانسه رفت. وی در اینکشور اوقات خود را بیشتر به سیر و گشت گذراند. ابتدا در پاریس و سپس به «بزانسون» رفت و در پانسیونی خانوادگی سکونت جست سپس بپاریس ...

«داش آکل یک حماسه است حماسه‌ی مردانگی‌ها و خود خوری‌های غرورآمیز پهلوان قداره بندی که عشق یک دختر خوارش کرده». این مرد عرقخور ستیزه‌جو، که همه دارایی خود را به باد داده، از خصایل پسندیده‌ی بشری به حد کمال بهره‌مند است و در زیر چهره‌ی عبوس و خشن او انسانی نجیب و شریف خفته. او با وجود معایبی که دارد ، در سایه‌ی راستی و درستی و مردانگی، احترام شهر خویش، شیراز، را به خود جلب کرده ...

اگر از روی ظاهر قضاوت شود به آسانی می‌توان صادق هدایت را نویسنده‌ی مطرودی دانست که بر ضد اجتماع، سنت‌های خانوادگی. مذهبی، ملی و رسومی که اکثریت پذیرفته و به همان دلیل آنها را طبیعی می‌پندارند. شوریده است. آثار صادق لبریز است از لطیفه‌های تند و شوخی‌های نیش‌دار. او از ابتذال بیزار بود و میل آشکاری داشت که عقاید جاری را طرد کند. از این نظر به ملامتی‌های قدیم شباهت داشت که، در اصل، ...

نزد جوامع ابتدائى ایماء و اشاره بر سخن گفتن پیشى داشته است. حتى امروزه نیز وقتى افرادى براى انتقال پیام خود به دیگران در مى‌ماندند، اشاره را جانشین سخن مى‌سازند. در میان هندیان آمریکاى شمالى گهگاه اتفاق مى‌افتد که عروس و داماد از دو قبیله مختلف هستند و زبان یکدیگر را نمى‌دانند ناچار هستند که با اشاره مقصود خود را منتقل سازند و چه بسا این کار چندین سال به طول بیانجامد. معنى ...